Trznadel złotawy (Schoeniclus aureolus)
Trznadel złotawy, znany również jako trznadel złocisty, to mały ptak z rodziny trznadli (Emberizidae), występujący w północno-wschodniej Europie (Finlandia, Rosja) oraz północnej Azji (Syberia). Jest gatunkiem wędrownym, zimującym w południowo-wschodniej Azji, Indiach i południowych Chinach. W Polsce stwierdzono jego obecność jedynie pięć razy do 2003 roku, a gatunek ten jest krytycznie zagrożony wyginięciem (status IUCN: CR).
Systematyka
Trznadel złotawy jest czasami klasyfikowany do rodzaju Emberiza. Wyróżniono dwa podgatunki:
- S. aureolus aureolus – występuje od wschodniej Europy do wschodniej Syberii oraz Kazachstanu.
- S. aureolus ornatus – obejmuje południowo-środkową Syberię, północno-wschodnią Mongolię oraz Japonię.
Morfologia
Samiec w okresie godowym ma czarną głowę, żółty spód ciała oraz kasztanowy grzbiet. Samica ma jasnożółty brzuch i jasnobrązowy wierzch ciała. Średnia długość ciała wynosi około 14–15,5 cm, a masa ciała waha się od 14 do 33 g.
Ekologia i zachowanie
Trznadel złotawy preferuje nizinne, podmokłe łąki z wysoką roślinnością. W okresie lęgowym jego śpiew przypomina dzwoniący ton ortolana. Lęgi zaczyna w drugiej połowie czerwca, zwykle wyprowadzając jeden lęg z 3–5 jajami. Gniazda umieszcza na ziemi lub w kępie traw. Młode po 11–15 dniach są w pełni opierzone. W diecie znajdują się nasiona roślin oraz bezkręgowce.
Status i ochrona
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznała trznadla złotawego za gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem od 2017 roku. Wcześniej jego status zmieniał się od „narażonego” do „najmniejszej troski”. W latach 90. XX wieku zauważono spadek liczebności, a według BirdLife International globalna populacja spadła o 95%. W Polsce gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną.
