B-1B Lancer
B-1B Lancer to amerykański bombowiec strategiczny dalekiego zasięgu, zaprojektowany przez Rockwell International (obecnie Boeing BDS). Wchodzi w skład strategicznego lotnictwa bombowego USA, obok B-52 i B-2. Znany jest również pod nazwą „Bone”, co jest fonetycznym skrótem od B-1.
Historia rozwoju
Projekt B-1 rozpoczął się w latach 60. XX wieku w czasie zimnej wojny, w ramach programu AMSA, mającego na celu przenoszenie broni jądrowej. W 1970 roku Rockwell International otrzymał zlecenie na budowę bombowca. Pierwszy prototyp B-1A oblatano 23 grudnia 1974 roku, jednak program został wstrzymany w 1977 roku. Po wznowieniu w 1981 roku, pierwsze egzemplarze B-1B zaczęły wchodzić do służby w 1986 roku.
Konstrukcja
B-1B to dolnopłat o zmiennej geometrii skrzydeł, napędzany silnikami General Electric F101-GE-102. Posiada zdolność do osiągania prędkości naddźwiękowych i dużego zasięgu, co umożliwia mu penetrację przestrzeni powietrznej wrogów. Samolot może przenosić do 34 020 kg uzbrojenia w komorach bombowych oraz 26 760 kg na węzłach podwieszenia.
Uzbrojenie
B-1B Lancer jest zdolny do przenoszenia różnorodnych rodzajów uzbrojenia, w tym:
- Bomb jądrowych (B28, B61, B83)
- Pocisków rakietowych (AGM-69A)
- Bomb konwencjonalnych (np. Mk 82, CBU-87, JDAM)
Użycie operacyjne
B-1B Lancer był używany w konfliktach, takich jak operacja „Desert Fox” w Iraku (1998), „Allied Force” w Jugosławii (1999) oraz „Enduring Freedom” w Afganistanie (2001-2002). Ostatnie zastosowanie miało miejsce 2 lutego 2024 roku w ataku na pozycje związane z proirańskimi milicjami.
Katastrofy i wypadki
W historii B-1B odnotowano kilka katastrof, w tym:
- Wrzesień 1997: Katastrofa spowodowana błędem pilota, wszyscy w załodze zginęli.
- 18 lutego 1998: Pożar silnika i udana katapulta, wszyscy przeżyli.
- Grudzień 2001: Awaria systemów elektrycznych, załoga uratowana po katapultowaniu.
- 4 stycznia 2024: Katastrofa podczas lądowania, załoga przeżyła.
B-1B Lancer pozostaje w służbie, z planowanym wycofaniem do 2036 roku, z uwagi na jego znaczenie w amerykańskich operacjach strategicznych.
