Powstanie Wielkanocne 1916
Powstanie Wielkanocne, które miało miejsce w Dublinie od 24 do 29 kwietnia 1916 roku, było zbrojnym wystąpieniem irlandzkich powstańców. W jego skład weszły siły Irlandzkich Ochotników oraz Irlandzkiej Armii Obywatelskiej, na czele z Patrickiem Pearse’em i Jamesem Connollym.
Przebieg wydarzeń
W drugi dzień świąt wielkanocnych powstańcy opanowali kluczowe budynki, w tym gmach poczty w Dublinie, ogłaszając powstanie Republiki Irlandzkiej. Mimo tych działań, nie uzyskali poparcia od lokalnej ludności. W odpowiedzi na wystąpienie, brytyjska armia przystąpiła do walki przeciwko około 2 tys. powstańców.
Walki trwały sześć dni, prowadząc do znacznych zniszczeń w Dublinie. Ostatecznie powstańcy zostali okrążeni i zmuszeni do kapitulacji. Straty wyniosły około 500 ofiar po stronie powstańców, podczas gdy brytyjskie siły straciły 132 żołnierzy i 397 rannych.
Reakcje po powstaniu
Po stłumieniu powstania, brytyjski rząd podjął decyzję o straceniu 16 przywódców, co wywołało oburzenie w Irlandii oraz za granicą. Egzekucje te były postrzegane jako błąd, prowadząc do wzrostu poparcia dla ruchu niepodległościowego. W wyniku represji, umiarkowane ugrupowania straciły wpływy na rzecz radykałów, w tym Sinn Féin.
Michael Collins, jeden z powstańców, podjął działania mające na celu odbudowanie Irlandzkich Ochotników, które przekształciły się w Irlandzką Armię Republikańską (IRA). Rząd brytyjski, starając się złagodzić nastroje, zaczął ułaskawiać powstańców, jednak te działania okazały się spóźnione.
Znaczenie powstania
Powstanie Wielkanocne uznawane jest za początek organizacji IRA, która do dziś uważa się za armię proklamowanej w 1916 roku republiki. Warto zauważyć, że proklamacja obejmowała wszystkie 32 hrabstwa Irlandii, co pozostaje istotnym punktem w kontekście irlandzkiej niepodległości.
