Odłącznik – definicja i funkcje
Odłącznik to łącznik elektryczny, który tworzy bezpieczną przerwę izolacyjną w obwodzie elektrycznym. Umożliwia otwieranie i zamykanie obwodów, głównie w stanie bezprądowym lub przy niskich wartościach prądu. W przeciwieństwie do wyłączników, odłączniki nie są przeznaczone do pracy przy dużych prądach, lecz do zapewnienia widocznej przerwy izolacyjnej.
Budowa odłącznika
Odłącznik charakteryzuje się prostą konstrukcją, która obejmuje:
- podstawę do montażu
- izolatory wsporcze
- styki nieruchome i ruchome
- wał oraz dźwignie napędowe
Rodzaje odłączników
Odłączniki można klasyfikować według różnych kryteriów:
- Rodzaj wykonania:
- wnętrzowe
- napowietrzne
- Liczba biegunów:
- jednobiegunowe
- trójbiegunowe
- Sposób zamykania i otwierania:
- jednoprzerwowe
- dwuprzerwowe
- nożowe
- obrotowe
- przegubowe (wahadłowe)
- suwaowe
- Umiejscowienie:
- pionowe
- poziome
- Wyposażenie:
- z nożami uziemiającymi
- bez noży uziemiających
Specjalne odmiany odłączników
Oprócz głównych typów istnieją także rzadziej spotykane odmiany, takie jak:
- odłączniki kątowe
- odłączniki jednokolumnowe (dla wysokich napięć)
- odłączniki teleskopowe
- odłącznik bezpiecznikowy
- odłącznik przełącznikowy
Zastosowanie odłączników
Odłączniki wnętrzowe są stosowane w rozdzielniach do 30 kV, natomiast odłączniki napowietrzne znajdują zastosowanie w rozdzielniach na wszystkie poziomy napięcia. Odłączniki napowietrzne są narażone na czynniki atmosferyczne, ale oferują lepsze bezpieczeństwo pożarowe.
Bibliografia
- Bartkiewicz Cz.: Odłączniki wysokiego napięcia, PWT, Warszawa 1956.
- Michajłow W. W.: Projektowanie aparatów elektrycznych wysokiego napięcia, PWT, Warszawa 1953.