Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w skrócie TSUE, jest instytucją sądowniczą Unii Europejskiej oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, z siedzibą w Luksemburgu. Został ustanowiony 23 lipca 1952 roku na mocy Traktatu paryskiego. TSUE pełni kluczową rolę w zapewnieniu przestrzegania prawa unijnego przez państwa członkowskie.
Struktura i skład
TSUE składa się z dwóch głównych organów:
- Trybunał Sprawiedliwości
- Sąd
W skład Trybunału wchodzi 27 sędziów, po jednym z każdego państwa członkowskiego oraz 11 rzeczników generalnych. Sąd składa się z 47 sędziów od września 2016 roku.
Funkcje i kompetencje
TSUE pełni funkcje orzecznicze, w tym:
- kontrolę legalności aktów prawnych Unii Europejskiej;
- nadzór nad przestrzeganiem traktatów przez państwa członkowskie;
- wydawanie opinii doradczych oraz orzeczeń prejudycjalnych.
Do jego zadań należy także rozpatrywanie skarg na niewłaściwe wykonanie prawa UE oraz wydawanie orzeczeń dotyczących umów międzynarodowych zawieranych przez Unię.
Postępowanie przed TSUE
Postępowanie przed TSUE składa się z dwóch faz:
- Faza pisemna – gromadzenie dokumentacji i stanowisk stron;
- Faza ustna – wysłuchanie stron i świadków oraz ogłoszenie wyroku.
Orzeczenia są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i mają charakter konstytutywny lub deklaratywny.
Zakres związania orzecznictwem
Orzeczenia TSUE nie są wiążące dla samego Trybunału, ale stanowią precedensy dla sądów krajowych, które mogą zadać pytania prejudycjalne w celu uzyskania wiążącej interpretacji.
Podstawy prawne
TSUE działa na podstawie Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), które określają jego kompetencje i struktury.
Podsumowanie
Trybunał Sprawiedliwości UE jest kluczową instytucją zapewniającą jednolitą wykładnię i stosowanie prawa unijnego, a jego orzeczenia mają istotne znaczenie dla wszystkich państw członkowskich oraz instytucji Unii.
