Dżalal Talabani: Życiorys i Kariera
Dżalal Talabani (ur. 12 listopada 1933 w Kelkan, zm. 3 października 2017 w Berlinie) był irackim politykiem kurdyjskim, założycielem i wieloletnim przewodniczącym Patriotycznej Unii Kurdystanu (PUK), jednej z dwóch głównych partii kurdyjskich w Iraku. Pełnił funkcję prezydenta Iraku od 7 kwietnia 2005 do 24 lipca 2014.
Wczesne Lata i Działalność Polityczna
Talabani rozpoczął swoją działalność polityczną w wieku 14 lat, wstępując do Demokratycznej Partii Kurdystanu (DPK). W 1953 roku został członkiem komitetu centralnego DPK, a po ukończeniu studiów prawniczych w 1959 roku, rozpoczął służbę wojskową. W latach 60. przewodził biuru politycznemu DPK, jednak w 1966 roku opuścił partię z powodu rozczarowania jej klanowością.
W 1975 roku Talabani zainicjował powstanie Patriotycznej Unii Kurdystanu, która szybko stała się głównym rywalem DPK, prowadzonej przez klan Barzanich. Po wojnie w Zatoce Perskiej w 1991 roku, doszło do konfliktu między peszmergami obu ugrupowań, a Talabani uzyskał wsparcie Iranu.
Kariera Prezydencka
W 2003 roku, po inwazji amerykańskiej, Talabani stał się jednym z głównych członków Irackiej Rady Zarządzającej, przewodząc jej w listopadzie tego samego roku. Zmienił swoje podejście, przestając domagać się niepodległości Kurdów na rzecz federalizmu w Iraku. W 2005 roku, dzięki współpracy obu stronnictw kurdyjskich, powstał Demokratyczno-Patriotyczny Alians Kurdystanu, który odniósł sukces w wyborach lokalnych oraz w irackich wyborach narodowych.
Talabani został wybrany na prezydenta Iraku przez Zgromadzenie Narodowe 7 kwietnia 2005 roku. Po zakończeniu pierwszej kadencji, 11 listopada 2010 roku, został ponownie wybrany w wyniku politycznego porozumienia. Ostatecznie, 24 lipca 2014 roku, ustąpił ze stanowiska na rzecz Fu’ada Masuma.
Podsumowanie
Dżalal Talabani odegrał kluczową rolę w polityce kurdyjskiej i irackiej, promując federalizm i współpracę między kurdyjskimi ugrupowaniami. Jego dziedzictwo jako prezydenta i lidera PUK pozostaje znaczące w kontekście współczesnej historii Iraku.
