Dzisiaj jest 10 lipca 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

II powstanie śląskie

Chcę dodać własny artykuł

II Powstanie Śląskie

II Powstanie Śląskie miało miejsce od 19 do 25 sierpnia 1920 roku. Celem powstania było usunięcie niemieckich organów bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego oraz utworzenie mieszanej policji polsko-niemieckiej. Było to jedno z pięciu udanych polskich powstań, obok powstań wielkopolskich, powstania sejneńskiego oraz III powstania śląskiego.

Przyczyny powstania

Przed wybuchem powstania narastały napięcia na Górnym Śląsku, m.in. poprzez:

  • Wiece protestacyjne ludności polskiej przeciwko niemieckiemu terroryzmowi, które miały miejsce 25 kwietnia 1920 roku.
  • Ataki niemieckich bojówek na polskie pochody świętujące Konstytucję 3 maja.
  • Strajk szkolny młodzieży domagającej się równouprawnienia języka polskiego w szkołach.
  • Atak niemieckich bojówek na Polskie Komisariaty Plebiscytowe w maju 1920 roku.
  • Incydent z 17 sierpnia, gdy niemieckie bojówki zaatakowały siedzibę Międzysojuszniczej Komisji, co doprowadziło do śmierci polskiego lekarza.

Przebieg powstania

Powstanie wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku, po wezwaniu do walki przez Wojciecha Korfantego. Dowództwo Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, kierowane przez Alfonsa Zgrzebnioka, zorganizowało działania bojowe w pięciu okręgach wojskowych. Powstańcy szybko opanowali teren powiatu pszczyńskiego oraz inne miejscowości, takie jak Szopienice, Mikołów czy Bytom.

Powstańcy nie atakowali większych miast, w których stacjonowały wojska alianckie, aby uniknąć eskalacji konfliktu. Rząd polski w Warszawie nie udzielił wsparcia powstaniu z powodu kontrofensywy przeciw Armii Czerwonej.

Zakończenie powstania

Powstanie zakończono 25 sierpnia 1920 roku, gdy Międzysojusznicza Komisja Rządząca nakazała rozwiązanie niemieckiej Sicherheitspolizei. Po powstaniu wprowadzono mieszane jednostki policji plebiscytowej, a Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska oficjalnie została rozwiązana.

Upamiętnienie

  • Napis na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie: „KATOWICE 19 VIII 1920”.
  • Pomnik Powstańców Śląskich w Wodzisławiu Śląskim z datą 1920.
  • W 2012 roku powstało Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach.

Filmy

  • Sól ziemi czarnej, reż. Kazimierz Kutz, premiera: 6 marca 1970.