„`html
Krutyń
Krutyń to wieś w Polsce, znajdująca się w województwie warmińsko-mazurskim, powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. Oficjalna nazwa miejscowości ma rodzaj męski, w dopełniaczu brzmi: tego Krutynia.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 Krutyń administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Historia
Wieś powstała około 1500 roku jako osada przy stanicy myśliwskiej wielkiego mistrza krzyżackiego Fryderyka z Miśni. Stanicę przebudowano na drewniany zameczek, który w 1527 roku służył księciu Albrechtowi Hohenzollernowi jako schronienie w czasie epidemii dżumy. Zameczek był siedzibą nadleśniczego około 1651 roku, a w jego otoczeniu rozwinęła się osada smolarzy i dziegciarzy. W 1740 roku w Krutyni istniała szkoła, a w 1874 wieś uzyskała status samodzielnej gminy.
Nazwa Krutyń pochodzi od rzeki Krutynia, a jej korzenie sięgają języka staropruskiego. W okresie międzywojennym wieś stała się miejscowością letniskową, z pensjonatami i kwaterami prywatnymi. W 1939 roku Krutyń liczyła 436 mieszkańców. Dzisiaj znajduje się tu Ośrodek Okresowej Rehabilitacji oraz Ośrodek Edukacji Przyrodniczo-Kulturowej.
Na terenie miejscowości znajduje się zabytkowy cmentarz ewangelicki z żeliwnymi krzyżami z XIX wieku. Groby pochodzą głównie z okresu międzywojennego i po 1944 roku, w tym groby Ernsta Wiecherta, pisarza mazurskiego. Cmentarz został odnowiony na początku lat 90. XX wieku dzięki staraniom lokalnych stowarzyszeń.
W Krutyni spędzali wakacje znani pisarze, m.in. Melchior Wańkowicz, który w 1934 roku odwiedził miejscowość, oraz noblista John Steinbeck w 1963 roku.
Ludzie związani z miejscowością
- Tadeusz Willan (1932–2018) – pisarz, dziennikarz, działacz mazurski, urodzony i pochowany w Krutyni.
- Karol Małłek (1898–1969) – działacz mazurski i folklorysta, mieszkał w Krutyni w latach 1951–1957.
„`