4 Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej
4 Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej (4 BR OP) była jednostką Wojsk Obrony Powietrznej, funkcjonującą w latach 1951–2001. Jej rodowód wywodzi się od 60 Samodzielnego Pułku Artylerii Przeciwlotniczej, utworzonego w Gdyni na mocy rozkazu szefa Sztabu Generalnego.
Historia i rozwój
W 1963 roku utworzono 60 Brygadę Artylerii Obrony Powietrznej Kraju, a w 1967 roku jednostka otrzymała sztandar, zmieniając nazwę na 4 Brygadę Artylerii Obrony Powietrznej Kraju im. Obrońców Wybrzeża. Od tego momentu 1 września obchodzono jako święto Brygady.
Etapy rozwoju
Rozwój Brygady można podzielić na trzy główne etapy:
- Etap pierwszy (do 1970): W skład Brygady weszły dywizjony zlokalizowane w Trójmieście, tworząc system rakietowej obrony powietrznej.
- Etap drugi (1970-1973): Utworzono nowe dywizjony ogniowe z zestawami rakietowymi S-75.
- Etap trzeci (od 1973): Powstały dodatkowe dywizjony, a w 1974 roku wprowadzono jednostki kultywujące tradycje Brygady.
Zmiany nazwy Brygady
Historia nazewnictwa Brygady przedstawia się następująco:
- 1951-1963 – 60 Samodzielny pułk artylerii przeciwlotniczej
- 1963-1967 – 60 Brygada Artylerii Obrony Powietrznej Kraju
- 1967-1991 – 4 Brygada Artylerii Obrony Powietrznej Kraju im. Obrońców Wybrzeża
- 1992-1994 – 4 Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej
- 1994-2001 – 4 Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej
Struktura 4 BR OP
Struktura Brygady obejmowała:
- Dowództwo i sztab
- Dywizjony rakietowe: 21, 22, 23, 24, 25, 26, 44, 45, 46, 64, 65, 68, 69
- Dywizjon dowodzenia 84
Dowódcy
Dowódcy jednostki w różnych okresach:
- 60 Samodzielny pułk artylerii przeciwlotniczej: kpt. Wiesław Pitera, ppłk Bolesław Koszelski, kpt. Feliks Jachnicki.
- 60 Brygada Artylerii Obrony Powietrznej Kraju: płk Czesław Drabent.
- 4 Brygada Artylerii Obrony Powietrznej Kraju: płk dypl. Feliks Jachnicki, płk dypl. Tadeusz Jemioło.
- 4 Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej: płk dypl. Jan Gabryś, płk mgr inż. Franciszek Adamowicz.
Podsumowanie
4 Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej odegrała znaczącą rolę w obronie powietrznej Polski. Jej historia to dowód na rozwój i adaptację struktury obronnej w kontekście zmieniających się realiów militarnych.
