Już za mniej niż miesiąc wejdą w życie nowe przepisy dotyczące wdowiej renty, które mają umożliwić wdowom i wdowcom ubieganie się o świadczenia po zmarłych partnerach oraz pobieranie własnej emerytury. Jednak seniorzy nie kryją niezadowolenia, twierdząc, że wprowadzone regulacje są niesprawiedliwe, a jednym z kluczowych kryteriów jest wiek, w którym dana osoba owdowiała. Ministerstwo Rodziny wskazuje, że możliwe są zmiany w przepisach, ale czy rzeczywiście będzie to możliwe?
NOWE MOŻLIWOŚCI, ALE CZY SPRAWIEDLIWE?
Obecnie przepisy nie pozwalają na jednoczesne pobieranie dwóch świadczeń przez wdowy i wdowców, jednak wdowia renta zmienia tę sytuację. Umożliwia ona pobieranie zarówno emerytury, jak i renty rodzinnej po zmarłym małżonku. W praktyce oznacza to, że jedno ze świadczeń będzie wypłacane w pełnej wysokości, a drugie w zaledwie 15% (w latach 2025 i 2026; od 2027 roku zwiększy się to do 25%). Mimo to, nie każdy, kto stracił partnera, będzie miał prawo do wdowiej renty, a wymagania są dość rygorystyczne.
WYMAGANIA I KONTROWERSJE
Aby uzyskać wdowią rentę, należy spełnić kilka kryteriów: osiągnąć wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), przez całe życie małżeńskie pozostawać w związku z jednym partnerem oraz nie wchodzić w nowy związek małżeński. Co więcej, kontrowersyjny jest również czwarty warunek – prawo do renty przysługuje tylko tym, którzy zostali wdowami najwcześniej w wieku 55 lat (wdowcami – 60 lat). Owdowiali wskazują, że te ograniczenia nie są sprawiedliwe i wymagają pilnej rewizji.
APEL O ZMIANY
W sprawie reformy przepisów interweniował Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów z Lublina, który wezwał do umożliwienia nabywania prawa do renty po zmarłym małżonku znacznie wcześniej, niż pięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Wskazują również na konieczność wyłączenia z tego świadczenia wdów oraz wdowców, którzy stracili partnerów przed 55. lub 60. rokiem życia. Uważają, że przepisy regulujące wdowia rentę wymagają dogłębnej analizy i poprawy.
„Pod takie postulaty obywatelskiej inicjatywy zebrano aż 200 tysięcy podpisów” – czytamy w piśmie PZERII. Wiceminister rodziny, dr Sebastian Gajewski, zapewnia, że istnieje szansa na zmiany w tym zakresie, choć decyzja o ich wprowadzeniu nie zapadnie szybko. Rada Ministrów planuje przegląd programu w 2028 roku, a wówczas z pewnością poruszy również temat możliwości zwiększenia drugiego świadczenia do 50%.
WDOWIA RENTA – KIEDY SKŁADAĆ WNIOSKI?
Od 1 stycznia 2025 roku wdowy i wdowcy będą mogli składać dokumenty o możliwość łączenia emerytury i renty rodzinnej. Wnioski można złożyć w ZUS, KRUS lub zakładach emerytalnych służb mundurowych. Jeśli ktoś nie ma ustalonego prawa do renty rodzinnej, najpierw musi o nie wystąpić.
W przypadku połączonych świadczeń, wdowia renta zacznie być wypłacana od 1 lipca 2025 roku. Aby otrzymać to świadczenie od tego terminu, należy złożyć wniosek najpóźniej do 31 lipca 2025 roku. W przeciwnym razie, jeśli warunki do łącznej wypłaty świadczeń zostaną spełnione po tej dacie, wypłata zacznie się dopiero od miesiąca złożenia wniosku. W obliczu tych wszystkich zawirowań pozostaje pytanie – czy wdowcy i wdowy doczekają się sprawiedliwych przepisów, które nie będą ich dyskryminować? Czas pokaże.
