Nawet do 28 dni wolnego od pracy w ramach nowego urlopu dla pracowników, dodatkowe zasiłki oraz wyższe wynagrodzenia za pracę przy usuwaniu skutków powodzi – to nowości, które wprowadza uchwalona w czwartek 3 października ustawa powodziowa. Ma ona na celu wsparcie tysięcy osób dotkniętych tym kataklizmem. Zobaczymy, jak nowe przepisy będą funkcjonować oraz na jakich zasadach można się nimi posłużyć.
Ustawa powodziowa poszerza zakres pomocy dla osób, które ucierpiały w wyniku zalania. Oprócz już wypłacanych zasiłków celowych w wysokości 10 tys. zł, wprowadza nowe rozwiązania. Przewiduje dłuższe urlopy, elastyczny czas pracy oraz wyższe wynagrodzenia dla osób pracujących przy usuwaniu skutków powodzi. Wyjaśniamy, kto i na jakich zasadach może korzystać z tego wsparcia.
Jestem rodzicem i moja pociecha straciła wszystkie zeszyty i książki przez powódź. Czy przysługuje nam dodatkowe wsparcie ze strony państwa?
Tak, ustawa wprowadza jednorazowe świadczenie dla dzieci w wysokości 1 tys. zł. Zasiłek losowy przysługuje na każde dziecko uczęszczające do przedszkola lub szkoły podstawowej oraz ponadpodstawowej. Pomoc ta przyznawana jest bez względu na dochody rodziny i dotyczy gospodarstw domowych, które ucierpiały w wyniku powodzi. Aby otrzymać te środki, rodzice muszą złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie miasta lub gminy, do którego dołączą oświadczenie określające wysokość szkód spowodowanych przez powódź.
Warto podkreślić, że to wsparcie przysługuje niezależnie od innych świadczeń na dzieci, w tym programu „Rodzina 500+”.
Z powodu powodzi przedszkole mojego dziecka zostało zalane i będzie nieczynne przez najbliższe miesiące. Jaką pomoc mogę uzyskać w tej sytuacji?
W wielu placówkach trwają remonty, co może spowodować, że część dzieci nie wróci do przedszkola ani szkoły przez dłuższy czas. W takim przypadku muszą one pozostać pod opieką rodziców. Już teraz rodzice mogą ubiegać się o zasiłek opiekuńczy wypłacany przez ZUS, który przysługuje na 60 dni w roku. Nowe przepisy przewidują także wprowadzenie dodatkowego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, o który rodzic musi złożyć oświadczenie w ZUS.
Dodatkowy zasiłek będzie dostępny niezależnie od już przysługujących 60 dni. Uwaga, wynosi on 80 proc. wynagrodzenia.
Mój dom został zniszczony przez powódź. Potrzebuję wolnego, aby go posprzątać i wyremontować, ale muszę nadal pracować. Jak mogę pogodzić pracę z odbudową?
Nowa ustawa powodziowa wprowadza możliwość skorzystania z 20 dni wolnego od pracy, które można przeznaczyć na usuwanie skutków powodzi. Pracownik ma prawo do tego urlopu, aby zająć się odbudową swojego mienia lub mienia bliskich. W tym czasie zachowuje prawo do wynagrodzenia, a pracodawca nie może odmówić przyznania takiego wolnego.
Dodatkowo, nowa ustawa przewiduje 8 dni urlopu na żądanie, co jest zwiększeniem obecnego limitu.
Czy pracownik, którego dom został zalany, może prosić o pracę na część etatu?
Tak, według nowej ustawy, pracodawca ma możliwość zmniejszenia wymiaru pracy dla pracowników z terenów objętych klęską żywiołową. Jest to jednak uzależnione od organizacji pracy – pracodawca nie ma obowiązku takiego ograniczenia, jeśli warunki tego nie umożliwiają. W przypadku odmowy, pracodawca musi z informować pracownika w ciągu dwóch dni od złożenia wniosku.
Czy pracodawca może zmusić pracownika z terenów dotkniętych powodzią do pracy w nadgodzinach?
Nie, nowa ustawa jasno określa, że pracodawca nie może zlecać pracy w godzinach nadliczbowych ani delegować pracowników poza stałe miejsce pracy bez ich zgody. Dotyczy to tylko pracowników z terenów dotkniętych klęską żywiołową.
Jestem na etapie przechodzenia na emeryturę, ale powódź zniszczyła wszystkie moje dokumenty. Jak mogę ubiegać się o świadczenia?
Nowa ustawa powodziowa przewiduje, że w przypadku zniszczenia dokumentów niezbędnych do ustalenia świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych, urzędnicy będą przyjmować wszelkie inne dokumenty oraz zeznania świadków potwierdzające okresy zatrudnienia oraz inne wymagane informacje.
Posiadam niewielką firmę i zatrudniam trzech pracowników. Jaką pomoc finansową mogę uzyskać po powodzi?
Tak, przedsiębiorcy również mogą liczyć na wsparcie. Łączna pomoc wyniesie co najmniej kilkanaście tysięcy złotych na każdego zatrudnionego, pod warunkiem, że pracodawca opłacał składki na ubezpieczenie społeczne. Dokładne zasady wypłaty świadczenia interwencyjnego określi wkrótce rządowe rozporządzenie. Samozatrudnieni również będą mogli starać się o podobne wsparcie, składając odpowiedni wniosek w ZUS.
Mój dom został zalany, czy mogę liczyć na pomoc w spłacie kredytu?
Tak, w zależności od sytuacji poszkodowani będą mogli uzyskać pomoc w spłacie od 3 do 12 rat kapitałowo-odsetkowych. Przykładowo, osoba, której dom lub mieszkanie zostały zniszczone, może liczyć na spłatę 12 rat, podczas gdy osoba, która straciła źródło dochodu, może uzyskać pomoc w spłacie 3 rat. Aby skorzystać, należy złożyć wniosek w banku.
Planuję wyjazd do sanatorium w Lądku-Zdroju. Czy to będzie nadal możliwe?
Obecnie tylko dwa uzdrowiska w Lądku-Zdroju są nieczynne, pozostałe funkcjonują normalnie. Jeśli Twój turnus przypada w najbliższym czasie, NFZ informuje pacjentów indywidualnie o zmianach. Osoby, które musiały przerwać leczenie z powodu zamknięcia sanatorium, mają możliwość kontynuacji w tym samym miejscu w ciągu 12 miesięcy od jego zamknięcia. Ważne, aby terminy były uzgodnione z uzdrowiskiem. Jeśli ktoś nie zdążył na turnus, może ubiegać się o leczenie w innym sanatorium, zachowując przy tym swoje miejsce w kolejce.
Jestem rolnikiem, który ucierpiał w powodzi. Czy mogę liczyć na zwolnienia w składkach KRUS?
Tak, rolnicy, którzy doznali strat w wyniku powodzi, są zwolnieni z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne przez rok od daty wprowadzenia stanu klęski żywiołowej. Aby skorzystać z tego zwolnienia, konieczne jest złożenie w KRUS stosownego oświadczenia o poniesieniu szkód.
Jestem strażakiem i uczestniczyłem w akcji usuwania skutków powodzi. Czy otrzymam dodatkowe wynagrodzenie?
Tak, ustawa powodziowa przewiduje wypłatę rekompensaty dla strażaków, policjantów oraz strażników granicznych za czas pracy przekraczający 40 godzin tygodniowo. Tego rodzaju rekompensata powinna być wypłacona do 31 grudnia bieżącego roku.
Zostałem przeniesiony do innego miasta jako pracownik socjalny, aby pomagać poszkodowanym w powodzi. Czy przewidziano dla mnie jakieś wsparcie finansowe?
Tak, pracownicy socjalni, którzy pracowali z osobami poszkodowanymi w powodzi od 16 września, otrzymają jednorazowy dodatek w wysokości 2000 zł. Dotyczy to również tych, którzy zostali przeniesieni do innego miasta.
