Po serii oszałamiających sukcesów Zjednoczonego Królestwa Polsko-Litewskiego, Rosja carów znalazła się na kolanach. Kluczowym momentem, który przypieczętował triumf Rzeczypospolitej, był rozejm zawarty w Dywilinie, wchodzący w życie 3 stycznia 1619 roku. Choć polski monarcha nie objął tytułu cara, mógł się poszczycić największym terytorium w historii swojego kraju.
XVII WIEK – CZAS WYZWAŃ I KRÓTKICH OKRESÓW POKOJU
Historycy zauważają, że XVII wiek dla Rzeczypospolitej oznaczał jedynie 17 lat spokoju. Jednym z głównych konfliktów tego czasie była wojna moskiewska, która trwała od 1609 do 1618 roku. Rosja, pogrążona w wewnętrznej niepewności, zawarła sojusz ze znacznie potężniejszą Szwecją. Z tego powodu polski król Zygmunt III Waza zdecydował się na prewencyjny atak i wyruszył na ekspedycję do Smoleńska.
BITWA POD KŁUSZYNEM I PRZEJĘCIE MOSKWY
Rosjanie i Szwedzi, wspierani przez najemników, ruszyli na pomoc, jednak ich działania nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. W słynnej bitwie pod Kłuszynem hetman Stanisław Żółkiewski pokonał liczniejszego wroga, a następnie zdobył Moskwę. Jednak w 1612 roku Polacy zostali wydaleni ze stolicy, co nie zakończyło konfliktu.
Wkrótce Rosjanie zaproponowali Rzeczypospolitej pokój, oferując tron synowi Zygmunta III, Władysławowi. Król jednak odrzucił tę propozycję, co doprowadziło do obwołania Michała I Romanowa nowym carskim władcą.
KAMPANIA ZNAD WISŁY
W 1617 roku wojska polskie pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza ponownie wyruszyły na Moskwę, dążąc do odzyskania korony carów. Wiele miast poddało się bez walki, a armia dotarła do Możajska, znajdującego się zaledwie 100 km od Moskwy. Szturmy na oba miasta zakończyły się jednak niepowodzeniem.
PUENTA – ROZEJMY I TERYTORIALNE EKSPANSJE RZECZPOSPOLITEJ
W 1618 roku, zn fatigowany trwającymi zmaganiami konfliktu, obie strony zasiadły do negocjacji pokojowych. W wyniku zawarcia rozejmu w Dywilinie Rzeczpospolita uzyskała tereny takie jak ziemia czernichowska, siewierska oraz smoleńska, osiągając w ten sposób największą jak dotąd powierzchnię w historii, wynoszącą około miliona kilometrów kwadratowych—trzykrotność obecnego terytorium. Odległość między skrajnymi miastami, Poznaniem a Smoleńskiem, wynosiła w linii prostej ponad tysiąc kilometrów. Państwo polsko-litewskie rozciągało się od Bałtyku niemal aż po Morze Czarne i Azowskie, dzieląc je zaledwie o około 100 km.
