Zaparcie – Definicja i Objawy
Zaparcie, znane również jako zatwardzenie, to stan charakteryzujący się rzadką lub utrudnioną defekacją, występującą rzadziej niż dwa razy w tygodniu. W skrajnych przypadkach może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Zaparcie określane jest jako zmiana rytmu wypróżnień lub trudności w oddawaniu stolca.
Przyczyny Zaparcia
Zaparcia są powszechną dolegliwością, szczególnie w krajach zachodnich. Często nie są spowodowane poważnymi schorzeniami, a przyczyny mogą obejmować:
- silny stres (np. rozwód, śmierć bliskiej osoby, utrata pracy)
- jadłowstręt psychiczny
- stosowanie niektórych leków (przeciwparkinsonowskie, moczopędne, trójpierścieniowe leki antydepresyjne)
- blokerów receptorów 5-HT
Diagnostyka Zaparcia
Diagnostyka zaparcia obejmuje rutynowe badanie palpacyjne brzucha oraz badania per rectum, w szczególności w przypadkach poważnych dolegliwości. Ważne jest również zbadanie próbki kału na obecność krwi utajonej, a w razie potrzeby przeprowadzenie dodatkowych badań, takich jak morfologia czy kolonoskopia.
Leczenie Zaparcia
Leczenie zaparcia zależy od jego przyczyny. W przypadku objawowym stosuje się środki przeczyszczające, jednak ich użycie może być niewskazane w niektórych sytuacjach. Oto kilka zaleceń dotyczących profilaktyki i leczenia:
- Eliminacja z diety ciężkostrawnych pokarmów, tłuszczów zwierzęcych oraz wysoko przetworzonych węglowodanów.
- Zwiększenie spożycia błonnika oraz płynów.
- Regularna aktywność fizyczna.
- Wprowadzenie diety odchudzającej w przypadku nadwagi.
Rodzaje Zaparcia
Wyróżniamy różne typy zaparć, w tym:
- Zaparcia nawykowe: Spowodowane wstrzymywaniem oddawania stolca, co prowadzi do rozleniwienia jelit. Kluczowe jest wprowadzenie zmiany stylu życia oraz diety.
- Kurczowe zaparcia: Występują, gdy jelito zaciska się wokół stwardniałych mas kałowych. W takich przypadkach zaleca się odpowiednią dietę, unikanie smażonych potraw oraz spożywanie dużych ilości płynów.
W przypadku zaparć istotne jest wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych oraz aktywności fizycznej, co może znacznie poprawić komfort życia i funkcjonowanie układu pokarmowego.
