Wyłącznik mocy
Wyłącznik mocy jest urządzeniem stosowanym w systemach elektrycznych do ochrony przed przeciążeniem i zwarciami oraz do zarządzania przepływem energii. Jego kluczowe parametry to: napięcie znamionowe, prąd znamionowy, prąd zwarciowy i dopuszczalna temperatura otoczenia.
Rodzaje wyłączników mocy
Niskonapięciowe wyłączniki mocy
Wyłączniki niskonapięciowe działają przy napięciu poniżej 1000 V i dzielą się na:
- Wyłączające łukowo:
- magnetowydmuchowe
- gazowydmuchowe
- pneumatyczne
- wodne
- Wyłączające bezłukowo:
- półprzewodnikowe
- hybrydowe
- Próżniowe
Wyłączniki łukowe są najprostsze, wykorzystują efekt chłodzenia i rozciągania łuku elektrycznego do jego gaszenia. W szczególności, wyłącznik magnetowydmuchowy wykorzystuje siłę indukcji elektromagnetycznej do przesuwania łuku do komory gaszeniowej.
Średnionapięciowe wyłączniki mocy
Najczęściej stosowane są wyłączniki próżniowe, w których gaszenie łuku następuje w wyniku zaniku par materiałów styków. Ich mechaniczna żywotność wynosi zazwyczaj do 10,000 wyłączeń.
Wysokonapięciowe wyłączniki mocy
Wysokonapięciowe wyłączniki klasyfikowane są według medium gaszącego oraz konstrukcji:
- olejowe (wycofywane)
- małoolejowe (wychodzące z użycia)
- powietrzne
- sześciofluorkowe siarki (SF6) jednociśnieniowe (nowa technologia)
- sześciofluorkowe siarki (SF6) samowydmuchowe (najnowsza technologia)
Wyłączniki te mogą być wykonane w dwóch technologiach:
- Dead-Tank – z jednostką przerywającą w metalowej obudowie, stosowane głównie w USA.
- Live-Tank – z jednostką przerywającą w obudowie izolowanej, bezpośrednio podłączonej do obwodów.
Technologia Dead-Tank zapewnia większą stabilność, co jest istotne podczas wstrząsów sejsmicznych.
Parametry wyłączników SF6
- Napięcie znamionowe: 72,5 kV – 500 kV
- Prąd znamionowy: do 4000 A
- Prąd zwarciowy: do 160 kA
- Dopuszczalna temperatura otoczenia: -40 °C do +50 °C
Podsumowanie
Wyłączniki mocy odgrywają kluczową rolę w systemach elektrycznych, zapewniając bezpieczeństwo i efektywność działania urządzeń. Ich różnorodność pozwala na odpowiednie dopasowanie do specyfiki instalacji.
