Wodogłowie (Hydrocefalia)
Wodogłowie, znane również jako hydrocefalia (łac. hydrocephalus), to stan charakteryzujący się zwiększeniem objętości płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym mózgu, co prowadzi do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego. Może występować zarówno u niemowląt, jak i dorosłych, a jego objawy różnią się w zależności od wieku pacjenta. Nieleczone wodogłowie może prowadzić do poważnych komplikacji, w tym śmierci.
Objawy
Objawy wodogłowia mogą obejmować:
- Bóle głowy
- Podwójne widzenie
- Zaburzenia równowagi
- Niemowlęta: powiększenie obwodu głowy, uwypuklenie ciemiączek, senność, wymioty
- W starszym wieku: otępienie, nietrzymanie moczu, zmiany osobowości
Przyczyny
Wodogłowie może być wrodzone lub nabyte. Wrodzone wodogłowie często wynika z wad cewy nerwowej lub stenozy wodociągu mózgu. Nabyte wodogłowie może być efektem zapalenia opon mózgowych, urazów głowy czy guzów mózgu.
Typy wodogłowia
- Wodogłowie komunikujące – spowodowane nieprawidłową reabsorpcją płynu mózgowo-rdzeniowego bez obstrukcji.
- Wodogłowie niekomunikujące – występuje z powodu obstrukcji w krążeniu płynu.
- Wodogłowie normotensyjne – powiększenie komór mózgu bez znacznego wzrostu ciśnienia.
- Wodogłowie ex vacuo – powiększenie komór mózgowych w wyniku zaniku tkanki mózgowej.
Diagnostyka
Rozpoznanie wodogłowia opiera się na badaniach obrazowych, takich jak ultrasonografia przezciemiączkowa, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Kluczowe są także pomiary obwodu głowy oraz ocena ciemiączek.
Leczenie
Wodogłowie leczone jest najczęściej chirurgicznie poprzez założenie drenażu (sztucznej przetoki), co umożliwia odpływ nadmiaru płynu mózgowo-rdzeniowego. Alternatywnie stosuje się wentrikulostomię, która pozwala na odprowadzenie płynu do innych przestrzeni mózgowych.
Powikłania
Możliwe powikłania po założeniu przetoki obejmują infekcje, obstrukcję lub nieprawidłowe działanie przetoki, co może prowadzić do nawrotu objawów wodogłowia.
Podsumowanie
Wodogłowie jest poważnym schorzeniem wymagającym szybkiej diagnozy i leczenia. W krajach rozwijających się dostęp do leczenia jest ograniczony, co prowadzi do wysokiej śmiertelności. Warto prowadzić działania edukacyjne i badania mające na celu poprawę jakości życia pacjentów z wodogłowiem.
