Winkelriedyzm
Winkelriedyzm to romantyczny nurt ideowy, którego nazwa pochodzi od Arnolda Winkelrieda, legendarnego bohatera bitwy pod Sempach w 1386 roku. Winkelried poświęcił swoje życie, kierując w swoje piersi nieprzyjacielskie kopie, co umożliwiło jego wojskom stworzenie wyłomu w szeregach wroga i przyczyniło się do zwycięstwa. Jego czynowi towarzyszył okrzyk: „Droga dla Wolności!”
Legenda Winkelrieda była przekazywana w opowieściach ustnych oraz pieśniach ludowych przez wieki. W epoce romantyzmu zainspirowała wielu twórców, w tym polskiego poetę Juliusza Słowackiego, który w swoim dziele Kordian nawiązał do tej postaci. Główny bohater, Kordian, wyraził ideę, że Polska jest Winkelriedem Narodów, co stanowiło odpowiedź na polski mesjanizm.
Idee Winkelriedyzmu
- Kwestionowanie cierpienia i biernego męczeństwa mesjanizmu.
- Podkreślenie potrzeby czynnej walki i aktywności w obliczu zagrożeń.
- Interpretacja upadku powstania listopadowego jako wynik braku aktywności.
W twórczości Słowackiego Polska ukazana jest jako Winkelried narodów Europy. Kordian, planując zabicie cara, dążył do bycia Winkelriedem Polaków, pragnąc przyjąć cierpienie za miliony rodaków. Winkelriedyzm zatem staje się symbolem walki o wolność i aktywnego sprzeciwu wobec ucisku.
