Uczeń czarnoksiężnika
Uczeń czarnoksiężnika (L’Apprenti Sorcier) to dzieło Paula Dukasa z 1897 roku, klasyczny przykład muzyki programowej, które zostało zainspirowane balladą Goethego o tym samym tytule.
Program utworu
Utwór opowiada historię ucznia czarnoksiężnika, który, gdy jego mistrz jest nieobecny, postanawia sprawdzić swoje umiejętności. Zaklina miotłę, aby ta przynosiła wodę. Kiedy jednak wody jest już za dużo, uczeń uświadamia sobie, że zapomniał zaklęcia i w panice niszczy miotłę. Niestety, zamiast zakończyć problem, pojawia się kolejna miotła, która również zaczyna nosić wodę. Dopiero powrót czarnoksiężnika ratuje sytuację i zapobiega zalaniu domu.
Muzyczne elementy utworu
Dzieło jest napisane z lekkością i humorem, a jego treść jest łatwa do zrozumienia dzięki notatce kompozytora zamieszczonej nad partyturą. Kluczowe motywy muzyczne obejmują:
- Motyw czarów: Pierwsza fraza skrzypiec na tle altówek i wiolonczel.
- Motyw miotły: Temat intonowany przez fagot, wyrażający ruch i fantazję młodego ucznia.
- Motyw panowania: Energicznie skandowany temat oparty na chromatycznych akordach, szczególnie widoczny w postludium, które przywraca spokój.
Uczeń czarnoksiężnika pozostaje jednym z najważniejszych dzieł muzyki symfonicznej, łącząc w sobie elementy narracyjne i muzyczne w sposób, który bawi i inspiruje słuchaczy.
