Uchwała lustracyjna
Uchwała lustracyjna, przyjęta przez Sejm 28 maja 1992 roku, zobowiązała ministra spraw wewnętrznych Antoniego Macierewicza do ujawnienia nazwisk osób pełniących funkcje publiczne, które były tajnymi współpracownikami Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w latach 1945–1990. Uchwała nie obejmowała współpracowników Wojskowej Służby Wewnętrznej.
Konflikt polityczny i odwołanie rządu Olszewskiego
Wykonanie uchwały doprowadziło do odwołania rządu Jana Olszewskiego. Opozycja, z prezydentem Lechem Wałęsą na czele, oskarżyła rząd o wykorzystanie uchwały w celu utrzymania władzy. W odpowiedzi zwolennicy rządu zarzucili opozycji, że doprowadziła do jego upadku, ponieważ Olszewski planował lustrację. Konflikt zaostrzył się po odwołaniu ministra obrony narodowej, co doprowadziło do wniosku o wotum nieufności dla rządu złożonego przez Unię Demokratyczną.
Przebieg wydarzeń
- 28 maja 1992: Sejm przyjmuje uchwałę lustracyjną, zgłoszoną przez posła Janusza Korwin-Mikkego.
- 29 maja 1992: Złożenie wniosku o wotum nieufności dla rządu Olszewskiego przez „małą koalicję”.
- 4 czerwca 1992: Antoni Macierewicz prezentuje tzw. listę Macierewicza, ujawniając nazwiska osób zarejestrowanych jako tajni współpracownicy.
- 4 czerwca 1992: Sejm decyduje o odwołaniu rządu Jana Olszewskiego, głównie z powodu sprzeciwu posłów KPN.
Ocena Trybunału Konstytucyjnego
Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z 19 czerwca 1992 roku uznał uchwałę lustracyjną za niezgodną z wieloma artykułami Konstytucji RP oraz innymi ustawami, co skutkowało jej zawieszeniem. Została ostatecznie uchylona 20 października 1992 roku.
Uchwała lustracyjna i związane z nią wydarzenia miały istotny wpływ na polską politykę lat 90. oraz proces lustracji w Polsce.
