Trzęsienie ziemi w Armenii (1988)
Trzęsienie ziemi, które miało miejsce 7 grudnia 1988 roku w północnej Armenii, spowodowało śmierć co najmniej 25 tysięcy ludzi oraz ogromne zniszczenia w miastach takich jak Giumri (dawniej Leninakan), Spitak i Wanadzor (dawniej Kirowakan). Warunki pogodowe, w tym intensywne opady śniegu i niskie temperatury, znacznie utrudniały akcję ratunkową.
Sejsmika obszaru
Armenia leży w górach Małego Kaukazu, na obszarze złożonym z licznych uskoków tektonicznych. Region ten jest częścią transazjatyckiej strefy sejsmicznej, gdzie płyta arabska zderza się z płytą euroazjatycką. Miasto Spitak zbudowane było bezpośrednio nad jednym z mniej znanych uskoków.
Historyczne trzęsienia ziemi
Region doświadczył wcześniej kilku silnych trzęsień, jednak żadne z nich nie miało tak katastrofalnych skutków jak to z 1988 roku. Wstrząsy z lat 1899, 1920, 1926 i 1940 nie były tak groźne, głównie z powodu mniejszej gęstości zaludnienia.
Zdarzenie
Trzęsienie uderzyło o godzinie 11:41 i trwało 40 sekund, osiągając magnitudę 6,8. Wkrótce później miało miejsce kolejne wstrząs o magnitudzie 5,8. Epicentrum znajdowało się 40 km na północ od Leninakana, a skutki odczuwalne były na dużym obszarze, w tym w Gruzji, Iranie i Turcji.
Czynniki decydujące o przeżyciu
Wiele osób znajdowało się w budynkach w czasie wstrząsu, co zwiększyło liczbę ofiar. Większość budynków w regionie była budowana w technice wielkopłytowej, co przyczyniło się do ich katastrofalnego zawalenia. Ponadto, zniszczeniu uległy instytucje medyczne, co utrudniło pomoc rannym.
Akcja ratunkowa
Była to pierwsza sytuacja w ZSRR, która wymagała międzynarodowej pomocy. Wsparcie nadeszło z wielu krajów, w tym Francji i Wielkiej Brytanii, które wysłały sprzęt i ratowników. Warunki pogodowe znacznie utrudniały działania ratunkowe.
Zniszczenia
Trzęsienie zniszczyło 20 miast i 342 osady. W Spitaku, gdzie intensywność wibracji wyniosła X stopień, żaden budynek nie ocalał. W Leninakanie, gdzie intensywność wyniosła IX stopień, połowa zabudowy uległa zniszczeniu.
Pokłosie
Oficjalne dane mówią o 25 tysiącach ofiar i 15 tysiącach rannych, a także 517 tysiącach osób pozbawionych dachu nad głową. Straty materialne oszacowano na 16,2 miliarda dolarów. Po tragedii zorganizowano akcje pomocowe, w tym Rock Aid Armenia, które przyczyniły się do wsparcia ofiar.
