Transpiracja szparkowa
Transpiracja szparkowa to proces, w którym para wodna wydostaje się z roślin przez aparaty szparkowe. Ten sposób transpiracji odpowiada za około 80% całkowitej utraty wody przez rośliny. Parowanie to może wykazywać rytmikę dobową, co jest uzależnione od:
- zawartości wody w roślinie,
- wilgotności powietrza,
- temperatury,
- świetlnych warunków.
Mechanizm transpiracji
Dyfuzja przez szparki jest skutecznym sposobem wymiany gazowej w roślinach. Efektywność tego procesu jest znacznie wyższa niż w przypadku transpiracji przez większe otwory. Zjawisko to jest związane z efektem brzeżnym dyfuzji, zgodnie z prawem Stephana, które wskazuje, że parowanie przez małe otwory nie jest proporcjonalne do ich powierzchni, lecz do średnicy. Oznacza to, że dyfuzja jest intensywniejsza na brzegach otworu niż w jego centrum.
Para wodna, po przejściu przez aparaty szparkowe, przemieszcza się do warstwy granicznej powietrza, a następnie do otwartego powietrza. Wiatry przyspieszają ten proces, usuwając parę wodną z warstwy granicznej i wspomagając parowanie.
Podsumowanie
Transpiracja szparkowa jest kluczowym procesem w gospodarce wodnej roślin, wpływającym na ich zdrowie i wzrost. Zrozumienie jej mechanizmu oraz czynników wpływających na jej intensywność jest istotne dla badań nad roślinnością i ekologii.
