Szapur I

Szapur I

Szapur I (? – 272) był władcą Persji z dynastii Sasanidów, synem Ardaszira I. Samodzielnie panował w latach 241–272, wcześniej prawdopodobnie współrządził z ojcem. Jego celem było przywrócenie potęgi Persji, co objawiło się w przyjęciu tytułu szachinszach eran ud aneran (król królów Ariów i nie-Ariów).

Podboje i konflikty

Szapur I rozpoczął likwidację niezależnych księstw, które powstały za czasów dynastii Arsacydów, osadzając w nich swoich krewnych jako namiestników. W 241 roku zainicjował wojnę z cesarstwem rzymskim, zdobywając prowincje Mezopotamii i Syrii. W 243 roku Rzymianom udało się odzyskać część utraconego terytorium.

Po roku 253 armia Szapura podbiła Antiochię oraz część Kapadocji, a w 256 roku zdobył Armenię. W trakcie swoich kampanii odniósł znaczące zwycięstwo pod Edessą, gdzie pojmał cesarza Waleriana I. Był to jedyny cesarz rzymski, który dostał się do niewoli i zmarł w niej. Szapur wykorzystywał Waleriana jako podnóżek, gdy wsiadał na konia.

Dziedzictwo

W czasie swojego panowania Szapur I zainwestował w budowę wielu miast, co przyczyniło się do rozwoju regionu. W jego epoce działał także prorok Mani, co podkreśla różnorodność kulturową i religijną Persji za jego czasów.

Bibliografia

• Praca zbiorowa pod redakcją Aleksandra Krawczuka, 2005, Wielka Historia Świata Tom 3 Świat okresu cywilizacji klasycznych, Oficyna Wydawnicza Fogra.