System kołowy
System kołowy, znany również jako system „każdy z każdym” lub „round-robin”, to metoda rozgrywania zawodów sportowych, w której każdy uczestnik rywalizuje z każdym innym. Jest to uważane za najbardziej obiektywny sposób wyłaniania najlepszego zawodnika lub drużyny.
Opis
W systemie kołowym liczba gier (G) zależy od liczby uczestników (N) według wzoru:
G = N * (N – 1) / 2
System ten jest szczególnie popularny w ligowych rozgrywkach drużynowych, gdzie zespoły rywalizują w grupach. W przypadku zbyt dużej liczby uczestników stosuje się inne systemy, takie jak pucharowy czy szwajcarski.
Tabela Bergera
Jedną z technik parowania rywali w systemie kołowym jest tabela Bergera, opracowana przez austriackiego teoretyka szachowego. Umożliwia ona optymalne rozmieszczenie zawodników w meczach, zapewniając równą liczbę gier białymi i czarnymi figurami w szachach lub meczów domowych i wyjazdowych w grach zespołowych.
Tworzenie tabeli
Proces tworzenia tabeli Bergera obejmuje kilka kroków:
- Krok 1: W przypadku parzystej liczby zawodników, dzieli się ich na mecze, przy czym zawodnicy są parowani w kolejności, z uwzględnieniem ról gospodarzy i gości.
- Krok 2: W kolejnych rundach zawodnicy są parowani na podstawie zasad rotacji, przy czym ostatni zawodnik zawsze gra jako biały.
- Krok 3-5: Proces powtarza się, aż do zakończenia wszystkich kolejek.
Polska tabela
W polskim systemie rozgrywek, istotne jest, kto jest gospodarzem meczu. Naturalnym rozwiązaniem jest mecz i rewanż, co zapewnia naprzemienny terminarz. Polska tabela koryguje przeskoki w harmonogramie, aby zapewnić równą liczbę meczów domowych i wyjazdowych dla wszystkich drużyn.
Przykłady
Przykłady dla różnych liczby drużyn pokazują, jak wprowadzane są zmiany w tabelach:
- Dla 6 drużyn: Pary derbowe: 1-3, 2-5, 4-6, równy start w 2 pierwszych kolejkach.
- Dla 8 drużyn: Pary derbowe: 1-4, 2-5, 3-7, 6-8, równy start w 2 pierwszych kolejkach.
- Dla 10 drużyn: Pary derbowe: 1-5, 2-6, 3-8, 4-9, 7-10, równy start w 2 i 4 pierwszych kolejkach.
- Dla 12 drużyn: Pary derbowe: 1-6, 2-7, 3-8, 4-10, 5-11, 9-12, równy start w 2 i 4 pierwszych kolejkach.
W systemie kołowym, zarówno tabeli Bergera, jak i polskich, kluczowe jest zapewnienie, że zespoły z jednego miasta nie grają jednocześnie u siebie, co jest istotne dla organizacji meczów i bezpieczeństwa.