Świeca – definicja i historia
Świeca to źródło światła wykonane najczęściej z paliwa stałego, zazwyczaj w formie walca, z knotem w osi. W przeszłości dominowały świece woskowe, dostępne dla zamożnych, podczas gdy biedniejsi korzystali z tańszych, tłuszczowych źródeł światła. Obecnie najpopularniejsze są świece parafinowe i stearynowe.
Wykorzystanie świec
Świece mają długą historię, sięgającą co najmniej 3000 lat. Wykorzystywano je jako główne źródło światła, szczególnie w północnej Europie do XIX wieku. Obecnie, świece pełnią głównie funkcje estetyczne oraz są używane w ceremoniach religijnych, takich jak:
- W religiach chrześcijańskich: symbolizują Jezusa Chrystusa, palone są na ołtarzu i przy innych okazjach, np. chrzcie.
- W judaizmie: podczas Chanuki zapala się świece w chanukii.
Świece dostępne są w różnych kolorach, kształtach i zapachach, z niektórymi wykorzystywanymi w aromaterapii.
Działanie świec
Proces spalania świecy obejmuje kilka etapów:
- Materiał oświetlający topnieje pod wpływem ciepła.
- Stopiony materiał wchłaniany jest przez knot.
- Wysoka temperatura rozkłada materiał na produkty gazowe.
- Opary spalają się w płomieniu, wytwarzając światło i ciepło.
Knot spala się tylko wtedy, gdy jest zbyt długi, by nasiąknąć całkowicie paliwem.
Produkcja świec
Świece produkowane są z różnych materiałów, takich jak stearyna, wosk czy parafina. Proces produkcji może obejmować różne metody chemiczne, w tym:
- Użycie kwasu stearynowego, uzyskiwanego z tłuszczy zwierzęcych lub oleju palmowego.
- Formowanie świec przy użyciu maszyn, co pozwala na produkcję w sposób ciągły.
Rodzaje świec
Oprócz tradycyjnych świec stearynowych i parafinowych, istnieją także:
- Świece cerofanowe – z dodatkiem wosku.
- Świece kompozytowe – z oleju kokosowego.
- Świece palmowe – z oleju palmowego.
Inne rodzaje to świece łojowe, woskowe i ozokerytowe, różniące się materiałami i metodami produkcji.
Współczesność
W 2019 roku Polska była największym producentem świec w Unii Europejskiej, z udziałem 41%. Włochy i Niemcy zajmowały kolejne miejsca, odpowiednio z 10% i 9% udziałem.
