Świątynia Jowisza Najlepszego Największego
Świątynia Jowisza Najlepszego Największego, znana również jako Świątynia Jowisza Kapitolińskiego (łac. Templum Iovis Optimi Maximi), była centralną świątynią Jowisza w starożytnym Rzymie, zlokalizowaną na wzgórzu Kapitolińskim. Jej budowę rozpoczął król Tarkwiniusz Stary, a ukończył Tarkwiniusz Pyszny, z konsekracją datowaną na 13 września 509 p.n.e.
Architektura i funkcje
Świątynia została zbudowana w porządku toskańskim na podium o wysokości 5 m, z wymiarami 55 x 65 m. Wykonana z drewna, była zdobiona terakotą i otoczona kolumnadą o sześciu kolumnach z trzech stron. Cella, czyli wnętrze świątyni, było podzielone na trzy części. Oprócz funkcji sakralnej, pełniła także rolę muzeum, posiadając podziemne magazyny oraz archiwa.
Historia i zniszczenia
Świątynia wielokrotnie ulegała zniszczeniu. Pożar w 83 p.n.e. zniszczył ją częściowo, jednak odbudowano ją w 69 p.n.e. Kolejne pożary miały miejsce w 26 p.n.e. oraz w 69 n.e. Spore zniszczenia przyniósł pożar w 80 n.e., spowodowany uderzeniem pioruna. Ostateczna odbudowa miała miejsce w 82 n.e. przez cesarza Domicjana, który użył białego marmuru, co miało zapobiec przyszłym pożarom.
Znaczenie kultu
Świątynia była największą i najważniejszą budowlą w Rzymie. Upadek kultu Jowisza nastąpił w IV wieku n.e. z powodu zakazu kultów pogańskich wprowadzonego przez chrześcijan. Budowla przetrwała do XII wieku, a jej pozostałości posłużyły Giovanniemu Pietro Caffarelli do budowy pałacu Caffarelli w XVI wieku.
Podsumowanie
- Budowa: rozpoczęta przez Tarkwiniusza Starego, ukończona przez Tarkwiniusza Pysznego.
- Konsekracja: 509 p.n.e. przez konsula Marka Horacjusza Pulwillusa.
- Architektura: porządek toskański, drewno i terakota, wymiary 55 x 65 m.
- Pożary: wielokrotne zniszczenia, ostatnia odbudowa w 82 n.e.
- Upadek kultu: IV wiek n.e., zniszczenie przez chrześcijan.
