Stawiguda
Stawiguda (przed 1939 r. Stabigoda) to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim. Miejscowość leży przy drodze krajowej nr 51, pomiędzy Olsztynkiem a Bezledami, i jest siedzibą gminy Stawiguda. W latach 1975–1998 należała do województwa olsztyńskiego.
W Stawigudzie działa Gminny Klub Sportowy, który posiada cztery drużyny w różnych kategoriach wiekowych. Miejscowość jest również siedzibą Zespołu Szkolno-Przedszkolnego.
Historia
Wieś została lokowana przez kapitułę warmińską w 1357 r. pod nazwą Stabegoide. Zasadźcami byli Prusowie: Surgeden i Cristian. W okresie wojny polsko-krzyżackiej (1519–1521) wieś uległa zniszczeniu, a w 1524 r. mieszkało tu tylko sześciu chłopów. W 1786 r. biskup warmiński Ignacy Krasicki próbował założyć szkołę, jednak mieszkańcy odmówili wsparcia finansowego.
W drugiej połowie XIX wieku powstała biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. W 1897 r. zbudowano neogotycką kaplicę ewangelicką, a w latach 1932–1934 kościół katolicki pw. św. Jakuba Starszego Apostoła, konsekrowany w 1934 r. przez biskupa warmińskiego Maksymiliana Kallera. W 1911 roku utworzono ochotniczą straż pożarną.
Po II wojnie światowej Stawiguda stała się gminą, a OSP została reaktywowana przez lokalnych liderów, w tym kierownika szkoły. W latach późniejszych jednostka wzbogaciła się o nowy sprzęt, w tym samochody gaśnicze.
Zabytki
- Kościół św. Jakuba Apostoła (1932–1934) – murowana budowla z dwuspadowym dachem, z wyposażeniem w postaci krzyża i figur.
- Neogotycka kaplica ewangelicka (1897) – obecnie opuszczona, niegdyś służyła jako remiza strażacka; wokół znajduje się dawny cmentarz ewangelicki.
Bibliografia
- Georg Kellmann, Historia parafii Klebark Wielki, jej wiosek i okolic, Klebark Wielki 2007.
- Gmina Stawiguda – historia
- Stawiguda – Kościół św. Jakuba Apostoła
