Slup wojenny
Slup wojenny (ang. sloop-of-war) to klasa niewielkich okrętów, która występowała w różnych formach od XVII do XX wieku. Początkowo były to jednostki żaglowe, a później z napędem śrubowym. Klasa ta była szczególnie popularna w krajach anglosaskich.
Historia i charakterystyka (XVII-XIX wiek)
W okresie od końca XVII do połowy XIX wieku slupy były trzymasztowymi żaglowymi jednostkami, wykorzystywanymi głównie do zadań pomocniczych, takich jak patrolowanie, transport, czy ekspedycje naukowe. Ich uzbrojenie składało się z 14-18 dział umieszczonych na odkrytym pokładzie. W pierwszej połowie XIX wieku zaczęto wprowadzać maszyny parowe, co zwiększyło ich wszechstronność.
XX wiek i II wojna światowa
Podczas I wojny światowej klasa slupów zyskała na znaczeniu, szczególnie w brytyjskiej terminologii, gdzie określano je jako eskortowce. W 1915 roku rozpoczęto masową budowę slupów typu Flower, które stały się uniwersalnymi okrętami do trałowania min, eskorty konwojów oraz walki z okrętami podwodnymi. Okręty te były oszczędne w budowie i eksploatacji, z wypornością 1200-1300 ton i prędkością 15-17 węzłów.
W latach 1929-1945 wprowadzono nowe slupy, takie jak Bridgewater, Grimsby, czy Kingfisher. Te wielozadaniowe jednostki wykorzystywano zarówno w czasie pokoju, jak i w czasie wojny. Okręty te miały wyporność 1000-1300 ton, prędkość 16-20 węzłów oraz były uzbrojone w działa kal. 102-120 mm i lekkie działa przeciwlotnicze.
Najbardziej zaawansowanymi slupami były jednostki typu Black Swan, zbudowane w liczbie 32 do 1945 roku. Miały wyporność 1250 ton, prędkość 19-20 węzłów oraz były uzbrojone w 6 dział kal. 102 mm. Były porównywalne z fregatami, ale charakteryzowały się silniejszym uzbrojeniem.
W latach 60. Brytyjczycy próbowali przywrócić termin „slup” przy budowie okrętów typu Tribal, jednak ostatecznie zostały one zakwalifikowane jako fregaty.
Podsumowanie
- Slupy wojenne to niewielkie okręty, używane od XVII do XX wieku.
- Wykorzystywane były do różnych zadań, w tym patrolowania i eskorty konwojów.
- Najbardziej znane slupy to te typu Flower i Black Swan.
