Selenit
Selenit to bezbarwna, czysta odmiana gipsu, formująca się w dużych, tabliczkowych kryształach. Czasami określa się nim także włóknistą odmianę gipsu, która wykazuje księżycową poświatę lub efekt kociego oka. Okazy selenitu pochodzą głównie z Francji, Wielkiej Brytanii oraz Rosji. Nazwa minerału wywodzi się z greckich słów „selene” (księżyc) oraz „lithos” (kamień), co odnosi się do jego specyficznego połysku przypominającego blask księżyca.
Właściwości
- Twardość w skali Mohsa: 2
- Przełam: muszlowy
- Łupliwość: doskonała w jedną stronę, dobra w dwie
- Układ krystalograficzny: jednoskośny
- Gęstość: 2,2–2,4 g/cm³
- Barwa: bezbarwna do białej, z różnymi odcieniami przy zanieczyszczeniach
- Ryza: biała
- Połysk: perłowy lub szklisty
- Współczynnik załamania: 1,520–1,529
- Szczególne właściwości: długie kryształy można wyginać, są podatne na zarysowania paznokciem
Występowanie
Selenit występuje w wielu lokalizacjach, w tym:
- Meksyk – Naica, St. Eulalia
- USA – Kolorado, Utah, Nowy Meksyk (jaskinia Lechuguilla)
- Kanada – Nowy Brunszwik
- Chile – pustynia Atacama
- Francja – okolice Paryża
- Włochy – okolice Bolonii, Sycylia
- Niemcy – Badenia, Harz, Las Turyński
- Hiszpania – Saragossa
- Polska – dolina Nidy, Sieroszowice, Lubin, Dobrzyń nad Wisłą, Chodzież k. Piły
Zastosowanie
- Cienkie płytki selenitu były używane jako szyby okienne, które emitowały miękki blask przypominający światło księżyca.
- Wykorzystywany do produkcji przyborów optycznych.
- Duże, ładnie wykształcone kryształy są cenionymi kamieniami kolekcjonerskimi, osiągającymi nawet 3 m długości.
- Używany czasem jako materiał rzeźbiarski.