Rozrodczość

Rozrodczość

Rozrodczość to zdolność populacji do zwiększania liczebności poprzez rozród. Jest zmienna i zależy od składu populacji, interakcji między osobnikami oraz warunków środowiskowych.

Rodzaje rozrodczości

Rozrodczość dzieli się na:

• Potencjalna – maksymalna zdolność do rozrodu w optymalnych warunkach, teoretyczna i nieosiągalna w praktyce z powodu ograniczeń ekologicznych.
• Ekologiczna – rzeczywista rozrodczość, uwzględniająca opór środowiska, w której część osobników przetrwa pomimo wysokiej śmiertelności.

Wskaźniki rozrodczości obejmują:

• $R\_a\; =\; \backslash frac\{n\}\{t\}$ (rozrodczość absolutna)
• $R\_o\; =\; \backslash frac\{n\}\{N\; \backslash cdot\; t\}$ (procentowy wskaźnik rozrodczości)

Gdzie:

• $n$ – liczba nowych osobników
• $t$ – czas, w którym powstały nowe osobniki
• $N$ – liczba wszystkich osobników w populacji

Strategie rozrodcze

Organizmy różnią się strategią reprodukcji. Przykłady:

• Bakterie – duża rozrodczość poprzez szybki podział komórkowy.
• Rośliny, np. drzewa i trawy – produkują wiele nasion, jednak nie wszystkie z nich kiełkują.
• SSaki – mała rozrodczość, rodzą niewielką liczbę potomstwa po długim okresie.

Wpływ czynników ekologicznych

Na rozrodczość wpływają zarówno czynniki abiotyczne, jak i biotyczne.

Czynniki abiotyczne

• Temperatura – wpływa na intensywność fotosyntezy u roślin i metabolizm zwierząt.
• Światło – wpływa na kwitnienie roślin i rozwój potomstwa.
• Wiatr – może wpływać na rozprzestrzenianie nasion (anemochoria).

Czynniki biotyczne

Warunki pokarmowe mają kluczowe znaczenie dla płodności i długości życia osobników. W przypadku gatunków długowiecznych, jak lwy, niedobór pokarmu może prowadzić do ograniczenia rozrodu. U pasożytów jaja mogą być resorbowane w złych warunkach. U gatunków rozdzielnopłciowych struktura płci oraz dostępność partnerów również mają istotny wpływ na rozrodczość.

Bibliografia

Praca oparta na literaturze dotyczącej ekologii.