„`html
Rozejm w Sztumskiej Wsi
Rozejm w Sztumskiej Wsi został podpisany 12 września 1635 roku pomiędzy Rzecząpospolitą a Szwecją. Jego celem było przedłużenie rozejmu w Altmarku oraz zmiana jego postanowień. Umowa obowiązywała przez 26 lat, do 1661 roku.
Przyczyny i negocjacje
Rokowania rozpoczęły się w Pasłęku w styczniu 1635 roku i trwały do połowy lutego. Następnie w maju kontynuowano je w Sztumskiej Wsi. Delegacji polskiej przewodził kanclerz Jakub Zadzik, a po stronie szwedzkiej rokowania prowadził Per Brahe. Układ został zaakceptowany przez Sejm 21 listopada 1635 roku, mimo sprzeciwów Władysława IV.
Postanowienia rozejmu
- Szwedzi zatrzymali Inflanty na północ od Dźwiny oraz Rygę, gwarantując katolikom swobodę kultu.
- Polska odzyskała porty: Tolkmicko, Elbląg, Braniewo, Piławę i Kłajpedę.
- Szwedzi zrezygnowali z prawa do cła na 2 lata, które przyznano Władysławowi IV.
- Polska zatrzymała tereny na południe od Dźwiny, w tym Kurlandię i Inflanty polskie.
- Szwedzi obiecali zwrócić statki polskiej floty.
- Władysław IV zawiesił swoje pretensje do szwedzkiej korony do osiągnięcia wieku 66 lat.
- Wielkie Księstwo Litewskie uzyskało pełną swobodę handlu na Dźwinie.
Konsekwencje
Rozejm w Sztumskiej Wsi został zerwany przez Szwecję w 1655 roku, co doprowadziło do wznowienia działań wojennych. Ostatecznie konflikt zakończył pokój oliwski, zawarty rok przed teoretycznym upływem rozejmu.
Bibliografia
- Steponas Maculevičius, Doloresa Baltrušiene (red.), Znajomość z Litwą. Księga tysiąclecia. Tom pierwszy. Państwo, Kraštotvarka, Kaunas, 1999, s. 42.
„`
