Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej
Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) jest oficjalną głową państwa, pełniąc głównie funkcje ceremonialne. W rzeczywistości władza koncentruje się w rękach sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Chin oraz przewodniczącego Centralnej Komisji Wojskowej. Od czasów Jiang Zemina te trzy stanowiska są zazwyczaj zajmowane przez jedną osobę, co zwiększa znaczenie przewodniczącego i rozszerza jego kompetencje poza ramy konstytucyjne. Zastępcą przewodniczącego jest wiceprzewodniczący ChRL.
Kompetencje i wybory
Zgodnie z artykułami 80 i 81 chińskiej konstytucji, przewodniczący działa jako wykonawca decyzji parlamentu. Do jego głównych kompetencji należą:
- Ogłaszanie ustaw
- Powoływanie i odwoływanie premiera oraz ministrów
- Wręczanie orderów i odznaczeń
- Ogłaszanie stanów nadzwyczajnych i mobilizacji
- Mianowanie przedstawicieli ChRL za granicą
- Ratifikacja i wypowiadanie umów międzynarodowych
Przewodniczący jest wybierany przez Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych na pięcioletnią kadencję. Od 2018 roku liczba reelekcji nie jest ograniczona, co wcześniej wynosiło maksymalnie dwie kadencje. Kandydatami mogą być obywatele ChRL powyżej 45. roku życia, posiadający czynne i bierne prawo wyborcze. Proces wyborczy obejmuje zgłoszenie kandydatur przez prezydium OZPL oraz konsultacje wśród deputowanych, a głosowanie odbywa się w sposób tajny.
Historia stanowiska
Od 1949 roku funkcja głowy państwa w ChRL była związana z następującymi stanowiskami:
- 1949–1954 – przewodniczący Centralnego Rządu Ludowego
- 1954–1975 – przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej
- 1975–1983 – przewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych
- od 1983 – przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej
Przewodniczący jest politycznie odpowiedzialny przed parlamentem i może zostać przez niego odwołany.
Podsumowanie
Przewodniczący ChRL pełni kluczową rolę w chińskiej polityce, mimo że jego funkcje są głównie ceremonialne. Władza koncentruje się w rękach liderów partii, a wybory przewodniczącego odbywają się co pięć lat z możliwością nieograniczonej reelekcji.