Polityczny Komitet Porozumiewawczy (PKP)
Polityczny Komitet Porozumiewawczy (PKP) powstał 26 lutego 1940 roku z inicjatywy przedstawicieli Polskiej Partii Socjalistycznej-Wolność Równość Niepodległość, Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Narodowego oraz Stronnictwa Pracy. Jego celem było stworzenie platformy do współpracy politycznej w ramach Polskiego Państwa Podziemnego oraz umożliwienie partiom wpływu na nowo powstającą organizację wojskową Związku Walki Zbrojnej.
Skład i struktura
W skład PKP weszli:
- Kazimierz Pużak „Bazyli” (PPS-WRN)
- Józef Grudziński „Walenty” (SL)
- Aleksander Dębski „Stachurski” (SN)
- płk Stefan Rowecki „Inżynier”
- gen. Michał Tokarzewski-Karaszewicz „Doktor”
Sekretarzem został mjr Tadeusz Kruk-Strzelecki „Dyrektor”. PKP działał przy Związku Walki Zbrojnej i zyskał uznanie jako polityczna reprezentacja Polski na uchodźstwie od kwietnia 1940 roku.
Rozwój i zmiany
W okresie od 3 lipca do 13 września 1940 PKP przekształcił się w Zbiorową Delegaturę Rządu RP na Kraj, z płk. Janem Skorobohatym-Jakubowskim na czele. Po samorozwiązaniu tej Delegatury, PKP został reaktywowany. W marcu 1941 wprowadzono zmiany w składzie, a w maju tego samego roku aresztowano Aleksandra Dębskiego, zastąpionego przez Mieczysława Trajdosa.
Konflikty i rezygnacje
10 września 1941 roku Kazimierz Pużak opuścił PKP, sprzeciwiając się ograniczeniu roli Komitetu w strukturach państwa podziemnego. PPS-WRN nie zgadzał się na przekształcenie Komitetu w organ doradczy oraz na obsadzanie stanowisk przez osoby związane z prawicą.
Na miejsce Pużaka wprowadzono przedstawicieli organizacji „Polscy Socjaliści”, a po śmierci Adama Próchnika w 1942 roku, rolę reprezentanta przejął Wincenty Markowski. W marcu 1943, po rezygnacji Markowskiego, do PKP powrócił Kazimierz Pużak.
Przekształcenie w Krajową Reprezentację Polityczną
W 1943 roku Polityczny Komitet Porozumiewawczy został przekształcony w Krajową Reprezentację Polityczną, co wzmocniło jego rolę w strukturach politycznych Polskiego Państwa Podziemnego.
Bibliografia
- Waldemar Grabowski, Rada Jedności Narodowej – parlament Polskiego Państwa Podziemnego, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2(2)/2002, Warszawa 2002, wyd. Instytut Pamięci Narodowej.
