Półbóg
Półbóg to istota obdarzona nadprzyrodzonymi mocami, wynikająca z związku bóstw z istotami niższymi, w tym ludźmi. Pojęcie to ma swoje korzenie w łacińskim słowie semideus, używanym przez Owidiusza w kontekście mniej ważnych bóstw.
Etymologia i klasyczne użycie
W starożytnej Grecji i Rzymie termin ten był rzadko stosowany i nie miał precyzyjnej definicji. Poeci tacy jak Homer i Hezjod nazywali umarłych herosów hemitheoi, co niekoniecznie odnosiło się do ich boskiego pochodzenia. Rzymski pisarz Kasjusz Dion wspominał, że Juliusz Cezar został uznany za półboga po zwycięstwie w bitwie pod Tapsus, choć jego relacja jest kwestionowana przez współczesnych badaczy.
- Owidiusz i Lukan byli pierwszymi, którzy użyli pojęcia półboga w odniesieniu do mniej ważnych bóstw.
- Marcjanus Kapella zaproponował hierarchię bóstw, w której półbogowie zajmują pozycję niższą niż główne bóstwa.
Współczesne znaczenie
W późnych latach XVI i wczesnych XVII wieku termin ten zaczął być używany w kontekście europejskim, odnosząc się do ludzi o nadprzeciętnych zdolnościach. W twórczości Ricka Riordana, półbogowie, tacy jak Percy Jackson, są przedstawiani jako dzieci jednego ludzkiego i jednego boskiego rodzica.
Półbóg w hinduizmie
W hinduizmie termin ten odnosi się do bóstw, które były ludźmi, a później stały się dewa. Przykłady półbogów to Hanuman, Nandi i Garuda. Bohaterowie z Mahabharaty, tak jak Pandawowie, również wpisują się w tę definicję, gdyż byli potomkami półbogów.
- Kunti przywołała półbogów, aby spłodzić dzieci z Pandu.
- Bhishma, syn króla Shantanu i bogini Gangi, również spełnia definicję półboga.
Interpretacje dewy
W tradycji wisznuickiej termin deva jest często tłumaczony jako półbóg, ze względu na podrzędny status tych bytów wobec Boga Najwyższego. A.C. Bhaktiwedanta Swami Prabhupada używa tego terminu, aby podkreślić służebną rolę bóstw w stosunku do Boga Najwyższego.
Podsumowanie
Pojęcie półboga ma złożoną historię, obejmującą różne kultury i tradycje. Współczesne rozumienie tego terminu obejmuje zarówno literackie, jak i religijne konteksty, w których półbogowie są uważani za istoty o nadprzyrodzonych mocach, często związane z ludźmi.
