Charles George Gordon
Charles George Gordon, znany jako Gordon Pasza, urodził się 28 stycznia 1833 roku w Woolwich, Londyn. Zmarł 26 stycznia 1885 roku w Chartumie. Był brytyjskim generałem i administratorem kolonialnym, który odegrał istotną rolę w realizacji kolonialnej polityki Wielkiej Brytanii w Chinach, Egipcie i Sudanie. Pełnił funkcję gubernatora Sudanu w latach 1877-1879. Jego osiągnięcia militarne w Chinach przyczyniły się do przydomka „Chiński Gordon”, a późniejsze wydarzenia w Chartumie sprawiły, że zyskał miano „Gordona z Chartumu”. Zginął podczas powstania Mahdiego.
Życiorys
Gordon pochodził z rodziny oficera artylerii. W 1848 roku rozpoczął naukę w akademii wojskowej w Woolwich, a w 1852 roku został przydzielony do wojsk inżynieryjnych jako podporucznik. W 1854 roku brał udział w wojnie krymskiej, gdzie był wielokrotnie wyróżniany za męstwo. W 1859 roku awansował na kapitana.
W latach 1856-1860 Gordon walczył w wojnie brytyjsko-francuskiej przeciwko Chinom. W 1860 roku, podczas okupacji Pekinu, dowodził oddziałem, który spalił cesarski pałac letni. W czasie powstania tajpingów w Chinach, aktywnie bronił Szanghaju, nadzorując budowę fortyfikacji.
Po śmierci Fredericka Townsenda Warda przejął dowództwo nad Armia Zawsze Zwycięska, składającą się z najemników. Jego działania w Chinach, choć chwalone, przyciągnęły niechęć władz brytyjskich. Mimo propozycji objęcia urzędów w Wolnym Państwie Kongo, Gordon skoncentrował się na wydarzeniach w Sudanie, gdzie w 1881 roku wybuchło powstanie prowadzone przez Muhammad Ahmada ibn Abd Allaha, znanego jako Mahdi z Sudanu. W Wielkiej Brytanii wzywano do interwencji.
Dziedzictwo
Gordon jest postacią literacką, wspomnianą w powieści Henryka Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy” oraz w „Triumfie słońca” Wilbura Smitha. W 1966 roku jego postać została uwieczniona przez Charltona Hestona w filmie „Chartum”. W Aberdeen, w Szkocji, znajduje się jego pomnik.
Przypisy
Gordon pozostawił po sobie znaczący ślad w historii brytyjskiego kolonializmu, a jego życie i działalność są przedmiotem wielu badań oraz publikacji.
Bibliografia
- Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014.
