Pastor – Duchowny w Kościołach Protestanckich
Pastor, znany również jako pasterz, jest duchownym, który pełni obowiązki duszpasterskie w zborze Kościołów protestanckich. Może być mianowany przez centralne organy Kościoła lub powoływany przez kongregację wiernych w drodze demokratycznego wyboru.
Nazewnictwo
W Polsce pastor był niegdyś nazywany ministrem, co oznacza „sługę”. Tytuł „pastor” ma biblijne pochodzenie i jest wspomniany w Liście do Efezjan Apostoła Pawła, co uznawane jest za dowód jego stosowania w Kościele prachrześcijańskim. Z czasem stał się on tradycyjnym określeniem protestanckiego duchownego. W Kościołach Ewangelicko-Augsburskich w Polsce, termin „pastor” ustępuje miejsca „księdzu”, chociaż katolicy często używają określenia „pastor” w odniesieniu do duchownych ewangelickich.
Strój Urzędowy
Tradycyjnym strojem liturgicznym pastorów w Kościołach ewangelickich w Niemczech i Polsce jest czarna toga z białymi befkami oraz biret, wprowadzony w 1811 roku. W Polsce oraz w Czechach i na Słowacji luterańscy pastorzy często noszą białą komżę, znaną jako „alba śląska”.
Alternatywnym strojem jest biała lub kremowa alba ze stułą w kolorze odpowiadającym danemu świętu. W Skandynawii pastorzy noszą białą albę oraz ornat, a w Kościołach ewangelikalnych często ubierają się w garnitury i krawaty.
Pastor w Kulturze
Postać pastora pojawia się w wielu dziełach literackich i filmowych:
- Literatura:
- Henrik Ibsen – Brand (1886)
- Erskine Caldwell – Sługa Boży (1935)
- Karol Ludwik Koniński – Straszny czwartek w domu pastora (1939)
- Marilynne Robinson – Gilead (2004)
- Film:
- Samotność we dwoje (1968) – pastor Hubina, Mieczysław Voit
- Lokis (1970) – pastor Wittembach, Edmund Fetting
- Żona pastora (1996) – pastor Dudley, Denzel Washington
- Seriale:
- Siódme niebo (1996–2007) – pastor Eric Camden, Stephen Collins
- Zdobywcy serc (2013–2016) – pastor Andreas Tabarius, Simon Böer
- Grantchester (2014)
- Herrens Veje (2017) – pastorowie Johann i syn August
