„`html
Pasternak zwyczajny
Pasternak zwyczajny (Pastinaca sativa L.) to roślina z rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.), pochodząca z Europy i części Azji. W Polsce występuje zarówno dziko, jak i w uprawie jako warzywo.
Rozmieszczenie geograficzne
Pasternak jest rośliną pospolitą w Polsce, gdzie rośnie na niżu i w niższych położeniach górskich. Gatunek ten został również zawleczony do Australii, Nowej Zelandii, Kanady oraz wybranych rejonów Afryki i Ameryki Południowej.
Morfologia
- Pokrój: W pierwszym roku formuje rozetę liści, w drugim roku – kwiatostany do 100 cm wysokości.
- Korzeń: U dzikich roślin cienki, a w odmianach uprawnych gruby, jadalny, do 35 cm długości.
- Łodyga: Wzniesiona, do 120 cm, bruzdowana.
- Liście: Pojedynczo pierzaste, z 4-7 parami podługowatych listków.
- Kwiaty: Zebrane w baldach, żółte płatki korony.
- Owoc: Rozłupnia rozpadająca się na dwie rozłupki.
Biologia i ekologia
- Rozwój: Roślina dwuletnia, kwitnie od lipca do września, zapylana przez owady.
- Siedlisko: Rośnie w miejscach synantropijnych, takich jak miedze, łąki i nieużytki.
- Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 22, występuje w trzech podgatunkach.
Zastosowanie
- Roślina uprawna: Uprawiana jako warzywo, jadalny korzeń jest bogaty w białko, skrobię i witaminę C.
- Roślina lecznicza: Korzeń i owoce stosowane w medycynie naturalnej, wykazujące działanie uspokajające i moczopędne.
Pasternak był znany już w starożytności, a jego korzeń wykorzystywano do przygotowywania zup, surówek oraz deserów. Młode liście i nasiona są również jadalne.
„`
