Oblężenie Smoleńska (1632-1633)
Oblężenie Smoleńska miało miejsce od 18 października 1632 do 4 października 1633 roku. Było kluczowym wydarzeniem w trakcie wojny polsko-rosyjskiej, która rozpoczęła się po śmierci Zygmunta III Wazy. Po blisko roku oblężenia, armia polsko-litewsko-kozacka pokonała armię rosyjską, co doprowadziło do kapitulacji Rosjan i podpisania pokoju w Polanowie.
Marsz i blokada Smoleńska
Armia rosyjska, dowodzona przez Michaiła Szeina, rozpoczęła ofensywę 9 sierpnia 1632 roku, a pierwsze oddziały przekroczyły granicę polską 30 września. Główne siły liczyły około 60 000 żołnierzy, w tym 25 000 Szeina. Długotrwały marsz armii, spowodowany trudnymi warunkami terenowymi, zakończył się dotarciem pod Smoleńsk w grudniu 1632 roku.
Rosjanie otoczyli twierdzę smoleńską, usiłując ją zablokować przy pomocy kawalerii i umocnień. Pomimo początkowych trudności, Szein zdołał zorganizować regularne oblężenie w grudniu 1632 roku.
Fortyfikacje Smoleńska
Twierdza smoleńska została przebudowana w latach 1598-1609. Mury miały długość 6500 m, wysokość 10-15 m oraz były dobrze zaopatrzone w artylerię. Zaledwie 2212 żołnierzy broniło twierdzy, co okazało się niewystarczające wobec przewagi Rosjan, którzy posiadali 158 dział.
Oblężenie i odsiecz
Podczas oblężenia armia rosyjska zmagała się z problemami logistycznymi, co prowadziło do osłabienia morale. W styczniu 1633 r. do Szeina dołączyły posiłki, jednak Polacy, dowodzeni przez hetmana Krzysztofa Radziwiłła, wielokrotnie atakowali rosyjskie transporty, co z kolei podnosiło morale obrońców Smoleńska.
W marcu 1633 r. Rosjanie nasilił ostrzał, ale Polacy, dzięki dostarczeniu amunicji i żołnierzy, utrzymali obronę. 20 czerwca 1633 r. Rosjanie przeprowadzili szturm, jednak obrońcy odparli atak, co prowadziło do dalszych zaciętych walk.
W sierpniu 1633 r. armia polsko-litewska, pod dowództwem Władysława IV, dotarła do Smoleńska, gdzie połączone siły zdołały przełamać oblężenie. 4 października 1633 r. Smoleńsk został uwolniony po blisko rocznej blokadzie.
Konsekwencje
Po wojnie podpisano pokój w Polanowie, w wyniku którego Polska zachowała zdobycze terytorialne. Michaił Szein został stracony w Moskwie za porażkę w oblężeniu.
Upamiętnienie
Walki pod Smoleńskiem zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. W 1882 roku Juliusz Kossak namalował obraz „Odsiecz smoleńska”.
