Nadolice Wielkie
Nadolice Wielkie (niem. Groß Nädlitz) to wieś w Polsce, znajdująca się w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Czernica. Wieś była siedzibą gromady w latach 1954–1968, a administracyjnie należała do województwa wrocławskiego w latach 1975–1998.
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1250 roku, kiedy to została zanotowana w dokumencie wydanym przez papieża Innocentego IV. W późniejszych latach, wieś była wymieniana w różnych formach, w tym w Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis w latach 1295–1305.
W latach 1945–1948 wieś nosiła nazwę Wysławice i kilkakrotnie zmieniała nazwę. Obecnie w Nadolicach Wielkich znajduje się przystanek kolejowy na linii Jelcz Miłoszyce – Wrocław Osobowice, z regularnymi kursami pociągów aglomeracyjnych. Dodatkowo, wieś jest obsługiwana przez linie autobusowe do Wrocławia.
Cmentarze
W miejscowości znajduje się niemiecki cmentarz wojenny oraz Park Pokoju, gdzie pochowani są żołnierze III Rzeszy, którzy polegli w latach 1939-1945 na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są:
- Kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki filialny pw. Matki Bożej Różańcowej, z lat 1847-1849. W 1993 roku odsłonięto w nim tablicę upamiętniającą ofiary zbrodni w Byczkowcach.
- Zespół młyński z drugiej połowy XIX i XX wieku w przysiółku Wieściszów, który obejmuje:
- dom
- młyn
- chlewnię z gołębnikiem
- Krzyż przydrożny na postumencie z pomnika poległych w I wojnie światowej.
Podsumowanie
Nadolice Wielkie to wieś o bogatej historii, z ważnymi zabytkami i miejscami pamięci. Jej komunikacja z Wrocławiem oraz obecność cmentarzy wojennych ukazują znaczenie tej miejscowości w kontekście regionalnym.
