Mychajło Drahomanow
Mychajło Drahomanow, ukr. Михайло Драгоманов, urodził się 18 września 1841 roku w Hadziaczu, a zmarł 2 lipca 1895 roku w Sofii. Był ukraińskim działaczem społecznym, literaturoznawcą, historykiem i etnologiem.
Wykształcenie i kariera
Drahomanow rozpoczął edukację w lokalnej szkole, jednak za swoje poglądy narodowe został usunięty z gimnazjum w Połtawie. Maturę uzyskał eksternistycznie. W latach 1859–1863 studiował na Uniwersytecie Kijowskim, gdzie pracował w Katedrze Historii Starożytnej. W 1870 roku obronił rozprawę magisterską na temat Tacyta i jego wpływu na znaczenie Imperium Rzymskiego.
Po powrocie do Kijowa Drahomanow zaangażował się w działalność Południowo-Zachodniego Oddziału Cesarskiego Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego, który koncentrował się na historii, etnografii i języku ukraińskim. Był także członkiem stowarzyszenia Hromada.
Emigracja i działalność polityczna
W 1875 roku został usunięty z uniwersytetu i znalazł się pod nadzorem policyjnym. Udał się na emigrację do Wiednia, a następnie do Szwajcarii, gdzie w Cologny stworzył pierwsze ukraińskie czasopismo polityczne Hromada o orientacji socjalistycznej. Drahomanow dążył do narodowej suwerenności Ukrainy, proponując przekształcenie Rosji w państwo federacyjne.
W Genewie zorganizował ośrodek ukraińskiej emigracji, ale po sporach politycznych stracił finansowanie od Hromady. W 1889 roku przeniósł się do Sofii, gdzie objął Katedrę Historii Ogólnej na uniwersytecie. Kontynuował działalność polityczną, mimo prób ekstradycji przez rząd rosyjski.
Dziedzictwo
Drahomanow zmarł w Sofii i został tam pochowany. Jest autorem reformy pisowni ukraińskiej, znanej jako drahomanówka. Jego rodzina również miała znaczące osiągnięcia: siostra Ołena Pcziłka była pisarką, a siostrzenica Łesia Ukrainka była znaną poetką.
Przypisy i bibliografia
- Ryszard Torzecki – „Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923-1929”, Kraków 1989.
- Mykhaylo Drahomanov: A Symposium and Selected Writings, ed. I.L. Rudnytsky, N.Y., 1952.
- Rudnytsky Ivan L. Essays in Modern Ukrainian History, Edmonton, 1987.
