Młodoturcy: Ruch Polityczny w Turcji
Młodoturcy, znani również jako Genç Türkler, byli nacjonalistycznym i modernistycznym ruchem politycznym, który powstał w Turcji na przełomie XIX i XX wieku. Ich celem było obalenie monarchii osmańskiej oraz reorganizacja państwa.
Geneza Ruchu
Młodoturcy wywodzili się z tajnych stowarzyszeń, które powstały po anulowaniu konstytucji Kanun-ı Esasî przez sułtana Abdul Hamida II w 1878 roku. Organizacje te były inspirowane podobnymi ruchami w Europie i tworzyły złożoną sieć komórek.
Przejęcie Władzy
Ruch przekształcił się w partię Komitet Jedności i Postępu, która po bezkrwawej rewolucji w Salonikach w 1908 roku objęła władzę. Mimo początkowych zapowiedzi równego traktowania wszystkich mieszkańców, po przejęciu władzy zaczęli wdrażać politykę nacjonalistyczną. W 1913 roku, po przegranej I wojnie bałkańskiej, partia zdobyła pełnię kontroli, a na czoło rządu wysunął się Taalat Pasza.
Czystki Etniczne
W 1915 roku, rząd pod przewodnictwem Taalata rozpoczął brutalną kampanię prześladowania Ormian i Greków Pontyjskich, co doprowadziło do zgonu około 1,5 miliona ludzi w tzw. Rzezi Ormian. Ludobójstwo dotknęło również Asyryjczyków oraz arabskie ugrupowania.
Upadek i Emigracja
Po przegranej I wojnie światowej, Taalat i pozostali przywódcy młodoturków uciekli z kraju. Wkrótce zginęli, głównie z rąk ocalałych z rzezi Ormian.
Powstanie Republiki Turcji
Mustafa Kemal, znany jako Atatürk, wywodził się z ruchu młodotureckiego. Po zwycięstwie w wojnie grecko-tureckiej w 1923 roku obalił sułtanat, proklamując świecką Republikę Turcji, gdzie został pierwszym prezydentem.
Dziedzictwo
Ideologia młodoturków, która promowała etniczną hegemonię Turków, ma wpływ na współczesną politykę Turcji. Konflikty z Kurdami, Grekami oraz zaprzeczanie ludobójstwu Ormian, Asyryjczyków i Greków Pontyjskich są bezpośrednio związane z ich dziedzictwem. Programowa laickość państwa tureckiego, broniona przez armię, również ma swoje korzenie w młodoturkizmie.
