Achajowie – Przegląd
Achajowie (stgr. Achaioí) to ogólne określenie Greków, którzy walczyli pod Troją, znane z eposów Homera, takich jak Iliada i Odyseja. Uważa się, że byli pierwszym plemieniem greckim, które przybyło na kontynent grecki około 2000 r. p.n.e. i podbiło Tesalię oraz miejscowych Pelazgów.
Historia i Kultura
Współczesne badania odrzucają tezę o trzech inwazjach ludów greckich, sugerując, że kultura grecka zaczęła się formować na obszarze Grecji w wyniku migracji ludów indoeuropejskich, które stopniowo mieszały się z ludnością lokalną. Około 1450 r. p.n.e. Achajowie podbili Kretę, ustanawiając władzę z pałacu w Knossos.
Władca państwa achajskiego nosił tytuł anaks (wanaks), a jego pomocnikiem był lawagetas, prawdopodobnie dowódca wojskowy. Achajowie prowadzili liczne wyprawy wojenne, z których najbardziej znana to ta przeciwko Troi, opisana w Iliadzie.
Znaczenie i Wpływy
Achajowie zakładali kolonie na Cyprze, w Pamfilii i Rodos. Hetyckie tabliczki z Boğazkale wspominają o silnym królestwie Akhkhijawa, które utrzymywało relacje z Hetytami. W XI wieku p.n.e. cywilizacja mykeńska upadła, a na Peloponezie pojawiły się ludy mówiące doryckim dialektem.
Tradycje i Styl Życia
Według tradycji, eponimicznym ojcem Achajów był mityczny Achajos, syn Zeusa. Achajowie odróżniali się od innych plemion greckich noszeniem brody oraz odzieżą składającą się z przepaski i chitonu z krótkimi rękawami. Mieszkali w prostokątnych domach z centralnym paleniskiem, zwanych megaronami.
W czasach Homera największymi księstwami achajskimi były Mykeny, Argos, Tiryns, Pylos, Lacedemon (Sparta), Kreta i Arkadia, które wystawiły od 60 do 100 okrętów na wyprawę do Troi.
Związek Achajski
W późniejszych czasach, po okresie archaicznym, Achajami nazywano mieszkańców krainy Achaja w północnym Peloponezie. W III wieku p.n.e. utworzono Związek Achajski, który obejmował część polis z Peloponezu, a w 146 r. p.n.e. został pokonany przez Rzymian.
Bibliografia
- Guy Rachet: Słownik cywilizacji greckiej. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 2004
