Łuskowiec zwyczajny (Pinicola enucleator)
Łuskowiec zwyczajny, znany również jako Pinicola enucleator, to niewielki ptak z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Gatunek ten występuje w północnej Europie, od Norwegii po Ural, oraz w Ameryce Północnej, z południową granicą na Kalifornii i Nowym Meksyku. W Polsce był kiedyś regularnie obserwowany, ale obecnie sporadycznie zalatuje. Jego status według IUCN to gatunek najmniejszej troski (LC).
Systematyka
Gatunek po raz pierwszy opisał Karol Linneusz w 1758 roku, nadając mu nazwę Loxia enucleator. Obecnie klasyfikowany jest w monotypowym rodzaju Pinicola, z wyróżnieniem 8-9 podgatunków.
Podgatunki i zasięg występowania
- P. e. enucleator – Skandynawia do Syberii
- P. e. pacata – wschodnia Syberia (nieuznawany przez IOC)
- P. e. kamtschatkensis – północno-wschodnia Syberia
- P. e. sakhalinensis – Sachalin i Wyspy Kurylskie
- P. e. flammula – południowa Alaska i zachodnia Kanada
- P. e. carlottae – Wyspy Królowej Charlotty
- P. e. montana – południowo-zachodnia Kanada do USA
- P. e. californica – wschodnia Kalifornia
- P. e. leucura – od Alaski po Nową Szkocję
Ewolucja
Łuskowiec występował już w plejstocenie, a jego skamieniałości odkryto w wielu krajach europejskich oraz w Polsce, w Jaskini na Biśniku.
Morfologia
Ptak osiąga długość ciała 18,5–25,5 cm i masę 42–77 g. Samce mają czerwonawe upierzenie, a samice żółtawe z białymi paskami.
Ekologia
Łuskowce gniazdują w starych borach iglastych z drzewami owocowymi. Gniazda budują w świerkach, a zniesienie liczy od 2 do 5 jaj. Inkubacja trwa 13-14 dni, a pożywienie obejmuje nasiona, pędy i owoce.
Status i ochrona
Gatunek uznawany jest za najmniejszej troski, jednak liczebność populacji jest spadkowa. W Polsce łuskowiec objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, a ostatnie naloty miały miejsce w zimie 2012-2013.