Lęki nocne
Lęki nocne (pavor nocturnus, night terror) to zaburzenie snu z grupy parasomnii, które objawia się intensywnym przerażeniem i chwilową niezdolnością do odzyskania pełnej świadomości. Najczęściej występują one tuż po zaśnięciu, w czwartym stadium snu głębokiego NREM.
Podczas ataku, osoba dotknięta lękami nocnymi zazwyczaj siada na łóżku lub wstaje, krzycząc lub jęcząc. Mimo otwartych oczu, nie jest całkowicie świadoma i trudno ją obudzić. Atak trwa zazwyczaj od kilku sekund do kilkunastu minut, po czym osoba ponownie zasypia i zwykle nie pamięta zdarzenia.
Różnice między lękami nocnymi a koszmarami sennymi
Lęki nocne różnią się od koszmarów sennych w kilku istotnych aspektach:
- Osoba nie budzi się w pełni podczas lęków nocnych.
- W reakcji na dotyk, chory może odpychać osobę próbującą go uspokoić.
- Brak pamięci o przebiegu ataku.
- Lęki nocne występują w fazie NREM, a koszmary w REM.
Występowanie i przyczyny
Lęki nocne najczęściej dotyczą dzieci w wieku od pół roku do 12 lat, szczególnie pomiędzy trzecim a czwartym rokiem życia. Szacuje się, że występują u 1-6% dzieci, niezależnie od rasy i płci. Przyczyny lęków nocnych nie są w pełni poznane, ale mogą obejmować:
- Predyspozycje genetyczne.
- Stres związany z codziennym życiem.
- Zwiększone zmęczenie.
- Gorączkę.
- Niektóre leki wpływające na ośrodkowy układ nerwowy.
Zapobieganie i postępowanie
Aby ograniczyć częstotliwość lęków nocnych, warto:
- Unikać stresu w ciągu dnia.
- Zapewnić odpowiednią ilość snu.
- Przestrzegać stałych godzin zasypiania.
- Unikać przemęczenia.
W przypadku ataku, należy pamiętać, aby nie budzić chorego ani go nie obejmować. Warto mówić łagodnie i spokojnie, a atak zazwyczaj ustępuje samodzielnie w ciągu kilkunastu minut.
Większość dzieci z czasem wyrasta z lęków nocnych. Leczenie farmakologiczne, takie jak stosowanie benzodiazepin, powinno być jedynie doraźne, a psychoterapia może przynieść pozytywne efekty.
Bibliografia
- *
- *
- *
Kategoria: Nieorganiczne zaburzenia snu