Kuropaty – miejsce pamięci
Kuropaty to uroczysko położone na skraju Mińska na Białorusi, znane z masowych grobów ofiar rozstrzelanych przez NKWD w latach 1937–1941. Liczba ofiar nie jest dokładnie ustalona i oscyluje od 7 do 250 tysięcy, w zależności od źródeł.
Status prawny
Od 1993 roku Kuropaty figuruje w Państwowym Spisie Zabytków Historyczno-Kulturowych Białorusi jako miejsce pochówku ofiar represji politycznych. Uroczysko ma status zabytku historyczno-kulturowego pierwszej kategorii, co oznacza jego międzynarodowe znaczenie.
Położenie i dostępność
Kuropaty znajdują się za obwodnicą Mińska, na północ od centrum miasta. Można tam dotrzeć pieszo lub komunikacją publiczną z różnych punktów Mińska.
Nazwa i historia
Nazwa „Kuropaty” była używana od 1988 roku, wcześniej miejsce to znane było jako „Brod”. Nazwa może pochodzić od lokalnych kwiatów, które rosną na grobach. W 1988 roku artykuł Zianona Pazniaka przyczynił się do rozgłosu tego miejsca jako „drogi śmierci”.
Ofiary i ich liczba
Ofiary masowych egzekucji w Kuropatach obejmowały różne grupy społeczne, w tym Polaków oraz przedstawicieli inteligencji białoruskiej. Pierwsze oficjalne śledztwo z lat 80. XX wieku oszacowało liczbę ofiar na co najmniej 30 tysięcy.
Stosunek władz
Władze białoruskie podejmowały różne działania mające na celu upamiętnienie ofiar, ale wiele z nich pozostało niewykonanych. W 2005 roku organizacje społeczne zainicjowały konkurs na pomnik ofiar represji politycznych.
Obrona Kuropatów
W latach 2001-2002 trwały protesty przeciwko budowie drogi, która miała zniszczyć część uroczyska. Dzięki międzynarodowemu zainteresowaniu udało się zmienić plan budowy, aby nie uszkodzić grobów.
Wandalizmy
Kuropaty były przedmiotem aktów wandalizmu, w tym kradzieży tablic pamiątkowych i zniszczenia krzyży. Organizacje społeczne regularnie organizują akcje mające na celu ochronę i renowację miejsca.
Podsumowanie
Kuropaty to symbol ofiar represji stalinowskich na Białorusi, a ich historia jest związana z walką o pamięć i prawdę o wydarzeniach z lat 30. i 40. XX wieku. Mimo trudności, miejsce to pozostaje ważnym punktem odniesienia dla pamięci narodowej.