Dzisiaj jest 18 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł

Komitet Narodowy Polski (1914–1917)

Komitet Narodowy Polski (KNP)

Komitet Narodowy Polski (KNP) był polityczną reprezentacją prawicowych stronnictw zaboru rosyjskiego, działającą w latach 1914–1917 w Warszawie i Piotrogrodzie. Powstał 25 listopada 1914 roku, łącząc Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne oraz Stronnictwo Polityki Realnej. KNP uznawał się za jedynego reprezentanta społeczeństwa polskiego wobec Rosji i jej sojuszników, a za głównego wroga sprawy polskiej uważał Cesarstwo Niemieckie.

Komitet zakładał, że wyniki I wojny światowej doprowadzą do zjednoczenia ziem polskich pod berłem Romanowów, którzy mieli nadać Polsce autonomię. KNP przyjął patronat nad Legionem Puławskim, który miał walczyć w ramach armii rosyjskiej, a jednocześnie zwalczał konkurencyjny Naczelny Komitet Narodowy w Krakowie oraz Legiony Polskie współpracujące z Austro-Węgrami.

Struktura i członkowie

Przewodniczącym KNP był Zygmunt Wielopolski, a prezesem Komitetu Wykonawczego Roman Dmowski. W skład Komitetu wchodzili m.in.:

  • Zygmunt Balicki
  • Stefan Bądzyński
  • Henryk Dembiński
  • Jerzy Gościcki
  • Władysław Grabski
  • Marian Lutosławski
  • Stanisław Wojciechowski

Przed niemiecką okupacją Warszawy w 1915 roku, czołowi działacze KNP przenieśli się do Rosji, gdzie kontynuowali działalność w Piotrogrodzie. W tym czasie do KNP dołączyli m.in. Seweryn Czetwertyński, Władysław Grabski i Ignacy Szebeko.

Hospitanci i działalność w Dumie

W Komitecie Narodowym Polskim działali również niejawnie polscy posłowie do Dumy Państwowej z Litwy i Białorusi, tzw. hospitanci. Należeli do nich:

  • Aleksander Meysztowicz
  • Feliks Raczkowski
  • hrabia Wawrzyniec Puttkamer

W sierpniu 1917 roku KNP stał się fundamentem Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego, co wskazuje na jego znaczenie w polskim ruchu politycznym tamtego okresu.