Kołek rozporowy
Kołek rozporowy to element złączny stosowany do mocowania wkrętów, śrub lub bolców w różnych materiałach budowlanych, takich jak ściany, posadzki i stropy. Dzięki swojej konstrukcji, kołek rozpręża się w otworze podczas wkręcania, co zapewnia trwałe i stabilne połączenie, szczególnie przy obciążeniach statycznych. Wykonany jest zazwyczaj z tworzywa sztucznego lub metalu.
Historia
W 1910 roku John Joseph Rawlings, właściciel małej firmy w Londynie, zrealizował zlecenie modernizacji fasady The British Museum. Napotkał trudności w montażu instalacji elektrycznej, wymagając jednocześnie, aby elementy mocujące były niewidoczne i nie uszkadzały elewacji. Opracował wtedy pierwszy na świecie kołek rozporowy, wykonany z włókien juty namoczonych w mieszance krwi zwierzęcej i kleju. Jego wynalazek polegał na tym, że włókienna rurka rozprężała się pod wpływem wkręcania śruby, co zwiększało siłę nacisku na otwór.
Rawlings z sukcesem zakończył zadanie, a w 1911 roku opatentował swój wynalazek w Londynie pod numerem 22680/11. Kołek rozporowy szybko zdobył popularność na całym świecie, a Rawlings zarejestrował markę Rawlplug jako znak handlowy.
Nowoczesne kołki rozporowe z rozciętymi koszulkami wzdłuż pionowej osi zostały opracowane przez Artura Fishera w 1958 roku.