Kazimierz Rola-Piekarski
Kazimierz Rola-Piekarski (1893-1944) był polskim bibliotekarzem, doktorem filozofii oraz docentem bibliografii i bibliologii na Uniwersytecie Warszawskim. Przez wiele lat pełnił funkcję kustosza w Bibliotece Narodowej w Warszawie oraz angażował się w badania nad historią książki i bibliofilią.
Działalność naukowa i zawodowa
Rola-Piekarski był przewodniczącym komisji do centralnego katalogu inkunabułów w Polsce i autorem licznych publikacji dotyczących historii książki. W latach 1919-1939 był aktywnym członkiem Koła Krakowskiego, a także członkiem korespondentem Wydziału Filozoficznego PAU. Redagował czasopisma takie jak „Ex libris” oraz „Silva Rerum”.
W drugiej połowie lat 20. XX wieku, jako kierownik Działu Starych Druków Biblioteki Jagiellońskiej, stworzył nowoczesny system wiedzy o książce, określany jako księgoznawstwo. Zdefiniował książkę jako druk lub rękopis, który oddziałuje na społeczeństwo, postulując, że powinna ona być przedmiotem samodzielnej dyscypliny naukowej. W ramach księgoznawstwa wyróżnił kluczowe zagadnienia:
- produkcja drukarska
- papier i oprawa
- nakład
- kolportaż
- konsumpcja
- czytelnictwo
Metody badawcze
W swoich badaniach korzystał z metod typograficznych, wzbogacając je o własne innowacje, takie jak chronologizacja druków i badania ortografii. Zajmował się również analizą papieru oraz technik oprawy książek.
Odkrycia i działalność w czasie II wojny światowej
W okresie międzywojennym odkrył fragmenty średniowiecznej mapy w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, które zaginęły podczas II wojny światowej. W czasie okupacji niemieckiej uczestniczył w konspiracyjnej działalności kulturalnej. Zmarł 7 lutego 1944 roku w Łowiczu.
Odznaczenia
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (1937)
- Order Białego Kruka ze wstęgą inkunabułu (1930)
Bibliografia
- Kubów, Stefan: Sylwetki polskich bibliologów. Wrocław: Ossolineum, 1983.
- Bieńkowska, Barbara; Chamerska, Halina: Zarys dziejów książki. Warszawa: Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy, 1987.
- Encyklopedia wiedzy o książce. Red. nacz.: Aleksander Birkenmajer. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971.
