Karta płatnicza

Karta płatnicza

Karta płatnicza to instrument umożliwiający wypłatę gotówki oraz zlecanie płatności. Może być wydawana przez banki, instytucje finansowe i sieci handlowe. Najpopularniejsze typy to MasterCard, VISA i American Express.

Historia kart płatniczych

Historia kart płatniczych sięga XIX wieku, jednak pierwsze nowoczesne karty pojawiły się w USA na początku XX wieku. W 1946 roku John Biggins wprowadził kartę bankową „Charg-It”, a w 1950 roku powstała firma Diners Club International, która wydała pierwszą uniwersalną kartę. W 1958 roku Bank of America wprowadził BankAmericard, a w latach 80. systemy kart płatniczych zaczęły się rozwijać na innych kontynentach.

Karty płatnicze w Polsce

W Polsce pierwsze karty, Diners Club, zaczęły być akceptowane w końcu lat 60. XX wieku, głównie przez turystów. W latach 80. Bank Pekao S.A. wprowadził pierwsze karty identyfikacyjne oraz bankomaty.

Rodzaje kart płatniczych

Karty płatnicze można klasyfikować według różnych kryteriów:

Podział ze względu na sposób rozliczania:

• Karta bankomatowa – debetowa, używana tylko w bankomatach.
• Karta Charge – z odroczonym terminem płatności, wymaga spłaty całego zadłużenia co miesiąc.
• Karta debetowa – obciążająca konto natychmiast.
• Karta kredytowa – umożliwiająca płatności z opóźnieniem w ramach przyznanego limitu.
• Karta przedpłacona – wymaga wcześniejszego zasilenia.

Podział ze względu na technologię:

• Karty wypukłe – z wytłoczonymi informacjami.
• Karty magnetyczne – z paskiem magnetycznym.
• Karty chipowe – z układem elektronicznym.
• Karty zbliżeniowe – umożliwiające płatności bezstykowe.
• Karty wirtualne – nie mają fizycznej postaci.

Podział ze względu na zasięg:

• Karta lokalna – do transakcji w kraju wydania.
• Karta międzynarodowa – akceptowana w wielu krajach.

Bezpieczeństwo

Bezpieczeństwo kart płatniczych zapewnia kod PIN oraz technologie szyfrowania. Karty chipowe oferują wyższy poziom bezpieczeństwa. Zgubioną kartę należy jak najszybciej zastrzec.

Organizacje wydające karty

Największe organizacje to Visa, MasterCard, Diners Club i American Express.

Liczba transakcji

Z raportu Narodowego Banku Polskiego wynika, że w 2013 roku 66% Polaków posiadało karty płatnicze. Wartość płatności kartą zbliżeniową wynosiła średnio 25 zł, a kartą kredytową 132 zł.