Kapitał Własny
Kapitał własny to wartość składników majątku, do których jednostka ma prawo własności. Wniesiony przez założycieli przedsiębiorstwa, umożliwia im uczestnictwo w podziale zysku oraz zwrot kapitału w razie likwidacji. Może pochodzić z zysków przeznaczonych na rozwój oraz występować w formie rzeczowej lub pieniężnej.
Wartość kapitału własnego oblicza się jako sumę kapitału zakładowego, zapasowego, rezerwowego, niepodzielonego zysku z lat ubiegłych oraz zysku netto, pomniejszoną o należności na kapitał zakładowy, akcje własne, straty oraz odpisy z zysku netto.
Kapitał własny pełni kluczową rolę w przedsiębiorstwie, stanowiąc źródło finansowania oraz zabezpieczenie dla wierzycieli. Jego odpowiedni poziom jest niezbędny do prowadzenia działalności inwestycyjnej i rozwojowej.
Podział Kapitału Własnego
Kapitały własne dzieli się na:
- Kapitały powierzone: wkład finansowy właścicieli.
- Kapitały samofinansowania: zyski zatrzymane w jednostce.
Rodzaje Kapitału Własnego
W zależności od formy organizacyjnej, kapitały własne mają różne nazwy:
- Spółka akcyjna, z o.o.: kapitał własny.
- Spółka jawna, partnerska: kapitał właścicieli.
- Spółka komandytowa: suma komandytowa.
- Spółka cywilna: kapitał właścicieli.
- Przedsiębiorstwo państwowe: fundusz założycielski.
- Spółdzielnia: fundusz udziałowy.
Mechanizm Tworzenia Kapitału
Kapitał zakładowy w spółkach akcyjnych pochodzi z wpłat akcjonariuszy, może być wniesiony w formie gotówki lub aportu. W spółkach z o.o. kapitał wnosi się przy zakładaniu spółki, a wkłady mogą mieć również formę rzeczową. W spółkach komandytowo-akcyjnych wkład pochodzi od akcjonariuszy i komplementariuszy, a w spółkach jawnych i partnerskich wspólnicy mogą wnosić wkłady pieniężne lub rzeczowe.
Fundusze Specjalnego Przeznaczenia
Fundusze specjalnego przeznaczenia są środkami, które można wykorzystać tylko na określone cele. Przykłady to:
- Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych: tworzony z odpisów w koszty oraz zysków.
- Inne fundusze specjalne: np. Zakładowy Fundusz Mieszkaniowy, głównie z zysku.
Kapitał własny jest zatem kluczowym elementem struktury finansowej przedsiębiorstw, wspierającym ich rozwój i zapewniającym stabilność finansową.
