Dzisiaj jest 29 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Jutrzyna

Chcę dodać własny artykuł

„`html

Jutrzyna

Jutrzyna, do 1945 r. znana jako Marienau, to wieś w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, położona około 10 km od Wiązowa. Charakteryzuje się owalnicowym układem z centralnym placem, na którym znajduje się kościół parafialny pw. św. Franciszka z Asyżu.

Geografia

Wieś znajduje się na pograniczu Niziny Grodkowskiej i Wzgórz Strzelińskich. Przez Jutrzynę przepływa rzeczka Gnojna oraz jej lewy dopływ, Krajnica. W północnej części wsi znajduje się wzniesienie Wronie, na którym usytuowany jest cmentarz parafialny. Wschodnią granicę wsi zamyka wzgórze Białogórze.

Legenda

Wokół Jutrzyny krąży legenda o zaginionej miejscowości Wischau, która w wyniku ulewy zniknęła z powierzchni ziemi, a jej mieszkańcy zostali uznani za skazanych za grzechy. Ocalały jedynie dwójka dzieci. Inna wersja legendy mówi, że mieszkańcy Wischau uciekli przed zarazą, osiedlając się w Jutrzynie.

Historia

Jutrzyna została założona na prawie niemieckim przez templariuszy w XIII wieku. W 1314 r. przeszła w ręce joannitów. Wieś była wielokrotnie niszczona, m.in. podczas wojny trzydziestoletniej i epidemii dżumy w 1648 roku. W 1783 istniała tutaj szkoła katolicka. Po II wojnie światowej osiedlili się tu przesiedleńcy z Kresów, a wieś zmieniła nazwę z Marianowa na Jutrzyna. W 1990 roku mieszkańcy wybudowali świetlicę, w której w 1998 roku powstała biblioteka publiczna.

Ciekawostki

  • Legendy o zaginionej miejscowości i kurhanie mieszkańców.
  • Przysiółek Cabanówka, związany z mieszkańcami Zabojków.
  • Zdewastowany grób niemieckiego żołnierza Wermachtu w lesie niedaleko wsi.
  • Koło Gospodyń Wiejskich działa od 1962 roku.

Zabytki

Do obiektów zabytkowych w Jutrzynie należą:

  • Kościół parafialny pw. św. Franciszka (XIII/XIV w.)
  • Plebania z początku XX wieku
  • Stara stacja transformatorowa z początku XX wieku
  • Była szkoła podstawowa z 1 ćwierci XX wieku
  • Domy mieszkalne z XIX i XX wieku
  • Krzyż kamienny z 1934 roku

Osoby związane z Jutrzyną

  • Paul von Bolko
  • ks. Edward Mazur SDB

„`