„`html
Jutrzyna
Jutrzyna, do 1945 r. znana jako Marienau, to wieś w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, położona około 10 km od Wiązowa. Charakteryzuje się owalnicowym układem z centralnym placem, na którym znajduje się kościół parafialny pw. św. Franciszka z Asyżu.
Geografia
Wieś znajduje się na pograniczu Niziny Grodkowskiej i Wzgórz Strzelińskich. Przez Jutrzynę przepływa rzeczka Gnojna oraz jej lewy dopływ, Krajnica. W północnej części wsi znajduje się wzniesienie Wronie, na którym usytuowany jest cmentarz parafialny. Wschodnią granicę wsi zamyka wzgórze Białogórze.
Legenda
Wokół Jutrzyny krąży legenda o zaginionej miejscowości Wischau, która w wyniku ulewy zniknęła z powierzchni ziemi, a jej mieszkańcy zostali uznani za skazanych za grzechy. Ocalały jedynie dwójka dzieci. Inna wersja legendy mówi, że mieszkańcy Wischau uciekli przed zarazą, osiedlając się w Jutrzynie.
Historia
Jutrzyna została założona na prawie niemieckim przez templariuszy w XIII wieku. W 1314 r. przeszła w ręce joannitów. Wieś była wielokrotnie niszczona, m.in. podczas wojny trzydziestoletniej i epidemii dżumy w 1648 roku. W 1783 istniała tutaj szkoła katolicka. Po II wojnie światowej osiedlili się tu przesiedleńcy z Kresów, a wieś zmieniła nazwę z Marianowa na Jutrzyna. W 1990 roku mieszkańcy wybudowali świetlicę, w której w 1998 roku powstała biblioteka publiczna.
Ciekawostki
- Legendy o zaginionej miejscowości i kurhanie mieszkańców.
- Przysiółek Cabanówka, związany z mieszkańcami Zabojków.
- Zdewastowany grób niemieckiego żołnierza Wermachtu w lesie niedaleko wsi.
- Koło Gospodyń Wiejskich działa od 1962 roku.
Zabytki
Do obiektów zabytkowych w Jutrzynie należą:
- Kościół parafialny pw. św. Franciszka (XIII/XIV w.)
- Plebania z początku XX wieku
- Stara stacja transformatorowa z początku XX wieku
- Była szkoła podstawowa z 1 ćwierci XX wieku
- Domy mieszkalne z XIX i XX wieku
- Krzyż kamienny z 1934 roku
Osoby związane z Jutrzyną
- Paul von Bolko
- ks. Edward Mazur SDB
„`