Julian Brun – Życiorys
Julian Brun, znany również jako Spis, J. Bronowicz oraz Antonowicz, urodził się 21 kwietnia 1886 roku w Warszawie, a zmarł 28 kwietnia 1942 roku w Saratowie. Był polskim i radzieckim dziennikarzem, publicystą oraz krytykiem literackim, a także działaczem socjaldemokratycznym i komunistycznym.
W 1902 roku został wydalony z progimnazjum za udział w demonstracji pierwszomajowej. W 1903 roku wstąpił do Związku Młodzieży Socjalistycznej, a w 1905 roku został członkiem SDKPiL. Po aresztowaniach w latach 1904-1905, w 1906 roku wyjechał do Paryża, gdzie studiował socjologię i działał w SDKPiL. W 1908 roku ożenił się z Mary Houghton, a w 1912 roku powtórnie z Stefanią Unszlicht.
Po powrocie do Polski w 1919 roku, Brun wstąpił do KPRP/KPP, a jego działalność obejmowała m.in. członkostwo w Komitecie Centralnym KPP. W 1925 roku został skazany na osiem lat więzienia za działalność komunistyczną, gdzie napisał rozprawę krytyczno-literacką „Stefana Żeromskiego tragedia pomyłek”. Po zwolnieniu w 1926 roku udał się do Moskwy jako korespondent TASS, a później organizował ośrodek wydawniczy KPP w Brukseli.
W latach 1936-1938 redagował „Przegląd” oraz „Biblioteczkę Popularną”. Po internowaniu w Belgii w 1940 roku, udał się do Francji, gdzie przebywał aż do swojej śmierci w 1942 roku.
Upamiętnienie
- W 1952 roku warszawski Dom Dziennikarza otrzymał imię Juliana Bruna.
- Był patronem Szkoły Podstawowej w Skołyszynie oraz ulicy na warszawskim Mokotowie (nazwa zmieniona w 2017 roku).
Publikacje
- Stefana Żeromskiego tragedia pomyłek (1926)
- Kwestia narodowa w rewolucji i kontrrewolucji (1936)
- La naissance de l’armee nationale (1789–1794) (pod pseudonimem Jules Leverrie, 1939)
- Zjednoczenie narodowe i wojna domowa (1992)
Bibliografia
- Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1985
- Felicja Kalicka, Julian Brun-Bronowicz. Życie, działalność, twórczość., Książka i Wiedza, Warszawa, 1973
Julian Brun pozostaje ważną postacią w historii polskiego ruchu robotniczego i literackiego, a jego działalność miała istotny wpływ na kształtowanie się lewicy w Polsce w pierwszej połowie XX wieku.
